De PVDA kan zich niet vinden in de conclusies die CD&V, N-VA, Open VLD en Vooruit neerleggen in de PFOS-onderzoekscommissie. “Er mag over alles gesproken worden, behalve over wie politiek verantwoordelijk was voor dit dossier”, zegt Vlaams parlementslid Jos D’Haese. “Voor ons is het nochtans duidelijk: de druk vanuit de politiek om de Oosterweelwerken snel en zonder te veel meerkosten te realiseren heeft gemaakt dat er te weinig zorg is geweest voor de volksgezondheid. En het is de politiek die besliste om niet over de vervuiling te communiceren naar het publiek, waardoor er pas jaren later maatregelen zijn getroffen.”
Na tientallen hoorzittingen en het doorploegen van duizenden documenten, stemt de parlementaire PFOS-onderzoekscommissie vandaag over haar eindverslag. Daarin zijn een historiek, vaststellingen en een uitgebreide lijst aanbevelingen opgenomen. “We hebben ons erg constructief opgesteld om samen met de meerderheidspartijen tot een gedragen tekst te komen”, zegt D’Haese. “En in veel van de vaststellingen en aanbevelingen die op papier zijn gezet kunnen we ons vinden. Maar het compromis over de politieke verantwoordelijkheid in het luik ‘conclusies’ is echt een gemiste kans.”
“Het PFOS-dossier is bijzonder complex”, zegt D’Haese. “Eén verantwoordelijke aanwijzen voor alle fouten in dit dossier doen ook wij niet. Maar het is wel duidelijk dat alle wetenschappelijke kennis op tafel lag om in te grijpen en er niet alleen vragen te stellen zijn bij hoe bepaalde overheidsdiensten te werk zijn gegaan. Ook verschillende politieke beslissingen hebben er mee toe geleid dat dat niet is gebeurd.”
De PVDA formuleert samen met Groen vier punten waarop de rol van de politiek doorslaggevend is geweest. “Ten eerste zijn er natuurlijk de besparingen die zijn doorgevoerd door de verschillende regeringen”, zegt D’Haese. “Daardoor zaten heel wat overheidsdiensten op hun tandvlees. Dat heeft een correct en kordaat optreden bemoeilijkt. Verder was er een grote politieke druk om de Oosterweelwerken snel te doen starten en om de kosten te beheersen. Dat heeft ertoe geleid dat de volksgezondheid niet op de eerste plaats kwam te staan bij heel wat overheidsdiensten.”
“Cruciaal was de beslissing door de kabinetten Weyts en Schauvliege om niet te communiceren over de vervuiling en geen bodemstalen te nemen in Zwijndrecht”, gaat D’Haese verder. “Als er onzekerheid is over een mogelijk risico voor de volksgezondheid, dan is het toch de taak van de overheid om dat te onderzoeken? Toch werd dat op de lange baan geschoven. Als er toen wel gemeten was, had er mogelijk al veel vroeger kunnen worden ingegrepen. Tenslotte valt ook de beruchte dading tussen BAM/Lantis en 3M onder de politieke verantwoordelijkheid van Ben Weyts.”
PVDA diende daarom samen met Groen een amendement in op de conclusies van de onderzoekscommissie, dat u hier kan vinden.
