Het Antwerpse Zorgbedrijf plant samen met projectontwikkelaar Gands een bouwproject aan het plein de Oever met serviceflats, een dienstencentrum, winkels en luxeappartementen. Deze laatsten worden verkocht aan prijzen tussen de 450 en de 800.000 euro. Het paradepaardje, het penthouse, wordt te koop aangeboden voor maar liefst 3,1 miljoen. “Wie kan die prijzen betalen? Zorgbedrijf-CEO Johan De Muynck met zijn toploon misschien, maar niet bewoners van het Sint-Andries”, reageert PVDA-gemeenteraadslid Mie Branders. “Het is een schande dat zo’n peperdure appartementen gebouwd worden op openbare grond en dit in samenwerking met een overheidsinstantie. Wil men de wooncrisis helemaal laten ontsporen?” De PVDA vraagt dat de stad Antwerpen het pand Oever nr. 15 terugkoopt en er betaalbare woningen op realiseert.
Een omstreden geschiedenis
Het bouwproject van het Zorgbedrijf aan de Oever, op de nummers 11, 13 en 15, kent een omstreden geschiedenis. In het najaar van 2018 schieten bewoners en de lokale PVDA-werking in actie omdat het Zorgbedrijf zonder mededogen haar hoogbejaarde huurders bruusk en zonder enige inspraak uit hun appartementen doet verhuizen. In de loop van 2019 blijkt dat de bouwplannen van het Zorgbedrijf voor de nieuwbouw tot tweemaal toe in strijd zijn met de stedenbouwkundige voorschriften door onder meer te veel parkeergarages te plannen. Het leidt tot een conflict binnen het schepencollege tussen sp.a en N-VA. Wanneer een week geleden bekend raakt dat de provinciale omgevingsambtenaar een negatief advies heeft gegeven, besluit het Zorgbedrijf aan een nieuw plan te werken.
Een cash-machine voor projectontwikkelaars
Uitgerekend in die context stuurt projectontwikkelaar Gands, die eigenaar is van het pand Oever nr. 15, verkoopprijzen van de toekomstige appartementen door naar potentiële kopers. “Ik wist niet wat ik zag toen ik de koopprijzen zag”, zegt Branders. “450.000 euro voor een appartement van 72 vierkante meter met 1 slaapkamer. En dat is dan nog het goedkoopste. Voor de exclusieve penthouse van 385 vierkante meter komt de teller op 3,1 miljoen. En dan moet je nog een garageplaats kopen voor 50.000 euro. Het is duidelijk dat dit niet is voor de wijkbewoner van Sint-Andries. Men wil een andere klasse aantrekken. Alle mooie woorden over ‘betaalbaar wonen’ ten spijt is het weer het zoveelste prestigeproject op overheidsgrond. Hiermee bewijst dit stadsbestuur de woningmarkt in Antwerpen geen dienst. Men kiest niet voor de Antwerpenaar, maar leent zich als cash-machine voor de projectontwikkelaars.”
Hier worden goede zaakjes gedaan
“Gands kocht in 2017 het pand Oever nr. 15 voor 1,25 miljoen euro van IMEA”, weet Mie Branders “Maar nu kunnen krijgen ze voor het grondaandeel van 17 appartementen alleen al 3 miljoen euro. Als we de constructieprijs erbij tellen komen we aan 10,5 miljoen. Dan hebben we nog geen zicht op andere inkomsten uit verkoop parkeergarages en het 18de appartement dat niet op de verkooplijst prijkt. Het is duidelijk dat hier een heel goede zaak wordt gedaan”.
Wat is er nog sociaal aan het Zorgbedrijf?
“En voor de serviceflats van het Zorgbedrijf zal de prijs ook in dezelfde richting gaan”, weet Branders. “De oorspronkelijke huurders kregen al het bericht dat ze niet terug mochten naar hun oorspronkelijke appartementsblok, maar naar de oudere achterbouw in de Korte Ridderstraat. De nieuwe appartementen zijn voor Jan met de hoed en niet voor Jan met de pet, zo werd de oorspronkelijke huurders meegedeeld. Het Zorgbedrijf heeft nochtans expliciet als doel om huisvesting te verlenen aan kwetsbare en zorgbehoevende personen. Wat is er nog sociaal een het Zorgbedrijf”, vraagt Branders zich af.
Een glas melk is transparanter
“Dit dossier hangt met haken en ogen aaneen” oppert Branders. “De eerste bouwvergunning werd door Zorgbedrijf en Gands samen ingediend, maar ingetrokken na een negatief advies van de brandweer. In de tweede bouwvergunning is er van Gands geen spoor meer, hoewel iedereen weet dat die projectontwikkelaar wel eigenaar is van pand nr. 15. Er is in de aanvraag geen duidelijke PPS-overeenkomst waar geformuleerd staat waar de beide partijen zich toe verbinden en wat de baten en lasten zijn voor de overheid en de private partner.”
“Sterker nog, vier van de te koop aangeboden luxeappartementen van Gands bevinden zich op de het pand nr. 13 dat eigendom is van het Zorgbedrijf. Hoe werd dit afgesproken? Wat is de ruil hiervoor? Is het Zorgbedrijf op de hoogte van de prijzen die haar partner zou aanbieden? Ondertussen horen we dat de CEO van het Zorgbedrijf, Johan De Muynck, soloslim speelt en dit bouwdossier niet op de zijn Raad Van Bestuur voorlegt. Een glas melk is transparanter. Op de komende gemeenteraad verwacht ik dat schepen van seniorenzorg Duchateau de hele zaak opheldert”, stelt Branders
De oplossing: zet de sociale noden voorop
“Dit project heeft alle mogelijkheden om een verbindend, sociaal en ecologisch project te zijn”, weet Branders. De meeste projectgrond is bijna volledig in publieke handen. Het middelste pand heeft een grote cultuurhistorische waarde. De Sint Andrieswijk is een volkse buurt die volop experimenteert met ecologische vernieuwing en die veel burgerparticipatie kent. Er zijn heel veel buurtbewoners die dolgraag in de buurt willen blijven wonen, maar die het steeds moeilijker vinden om er iets betaalbaars te vinden.
“Wil de stad er een verbindend project van maken dan zou ze het pand Oever 15 moeten terugkopen van de ontwikkelaar en investeren in betaalbare en kwaliteitsvolle (assistentie)woningen, met respect voor de stedenbouwkundige regels. Financieel kan dat geen probleem vormen. De stad plant maar liefst 2 miljard te investeren in deze legislatuur, dat is 1600 keer meer dan de 1,25 miljoen aankoopbedrag dat Gands betaalde. Voor een ponton voor cruiseschepen heeft het stadsbestuur 17 miljoen euro te veil. Wat voor cruiseschepen moet lukken moet ook kunnen voor onze senioren.”, besluit Branders.
 |
 |
 |
| Voorbeeld van appartement grond zorgbedrijf |
Plan van het penthouse van 3 miljoen euro | het overzicht van de 17 appartementen (afgewerkt) met de optelsom voor grondaandeel + constrcutie |
