Wat betekent Arizona voor het stedelijk personeel?

Dat de plannen die de Arizonaregering in petto heeft een ongeziene aanval op de werkende klasse zijn, is intussen duidelijk. Maar wat zijn de gevolgen voor die plannen concreet voor het stedelijk personeel van de stad Antwerpen? Het afschaffen van het verbod op nachtarbeid en werk op zon- en feestdagen is een van die maatregelen die wel eens een grote impact zou kunnen hebben. Er is behoorlijk wat stadspersoneel dat 's nachts of in het weekend werkt. Denk maar aan de afvalophaling, stadstoezicht, redders, personeel in de stedelijke musea,... Het afschaffen van het verbod zou de premies die ze daarvoor krijgen in gevaar kunnen brengen. Tegelijkertijd zegt het stadsbestuur alvast dat er bijvoorbeeld bij afvalophaling net meer zal worden ingezet op nachtwerk. PVDA-fractieleider Manal Toumi wou garanties van het stadsbestuur dat er aan de premies voor nacht- en weekendwerk voor het stadspersoneel niet geraakt zou worden. Lees hieronder haar tussenkomst op de gemeenteraad. 

Schepen,

100.000 mensen van de werkende klasse kwamen vorige week op straat in Brussel. Militairen, brandweermannen, zorgpersoneel, leerkrachten en noem maar op. Mensen uit de publieke sector, en uit de privésector. Uit het middenveld. Jong en oud, uit het Zuiden van het land en uit het Noorden. 

Die mensen kwamen op straat, omdat ze iets beseffen. Ze beseffen dat de nieuwe Arizonaregering een ongeziene aanval in petto heeft. Een aanval op de verworven rechten van de werkende klasse. Ik was zelf ook in Brussel en heb daar met veel mensen gesproken en de mensen zijn bezorgd en terecht. Bezorgd over hun pensioenen, over de besparingen, over de toenemende militarisering, over de flexibilisering van werk.  

Ik sprak daar ook met mensen die bij de stad werken en die vertelden mij dat ze eigenlijk niet goed weten wat er gaat gebeuren. Er is veel ongerustheid bij die mensen. Heel wat van de mensen die voor de stad werken, werken in het weekend, of doen nachtwerk. Denk maar aan de afvalophaling, de stadstoezichters, redders, museumtoezichters,... 
Maar nu horen we dat de nieuwe regering het verbod om 's nachts en op zondagen en feestdagen te werken wil afschaffen. Dat zou de deur openzetten om de premies die we daar nu voor krijgen, af te bouwen. Maar die premies zijn vaak net de motivatie voor mensen om een shift in het weekend of ‘s nachts op te nemen. Als die premies onder druk komen te staan, gaan we daar geen volk meer voor vinden. De werkdruk zal nog meer stijgen dan dat ze nu al doet, zonder dat daar extra verloning tegenover staat. 

Want vandaag is nachtarbeid verboden, tenzij onderhandeld met vakbonden en vastgelegd in collectieve arbeidsovereenkomsten, vaak met premies die voorzien worden. Indien dit verbod afgeschaft zou worden, zet de regering dit systeem op de helling. Hetzelfde geldt voor werken op zondagen en feestdagen. De Arizona-coalitie wil werkgevers voortaan toestaan om onbeperkt te laten werken op zondagen en feestdagen. Deze maatregel zou ook de premies voor deze dagen kunnen verminderen. Vandaag ontvangen werknemers, afhankelijk van de sector, toeslagen van 120%, 130% of zelfs 200% voor gewerkte uren op zondagen en feestdagen.

Het stedelijk personeel is dus ongerust. Ik deel die ongerustheid, vooral wanneer ik dan het bestuursakkoord van de stad doorneem. Daar staat bijvoorbeeld in dat het stadsbestuur de nachtinzameling bij de afvalophaling wil uitbreiden. Die uitbreiding werd ook al aangekondigd en concreet gemaakt. Maar daar moet natuurlijk voldoende personeel voor gevonden worden. Om dat te doen, moet je die shiften natuurlijk aantrekkelijk maken, en daar zijn die premies dan natuurlijk voor. 

Nu weet ik dat er in het stadsbestuur een enorm respect bestaat voor de mensen van de afvalophaling. We herinneren ons allemaal nog de beelden van meneer De Wever die een nachtje meedraaide en mee achterop de vuilniswagen mocht plaatsnemen. Maar ook onze nieuwe burgemeester, mevrouw van Doesburg heeft al een shiftje meegedraaid. Ik ben er dus zeker van dat zij niet zouden durven om op de premies van de afvalophalers te knabbelen. Althans, dat hoop ik toch. Maar er is dus zoals gezegd nog meer stedelijk personeel dat door deze maatregelen kan getroffen worden. Dus vandaag krijgt u de kans om ook hen gerust te stellen, schepen. 

Ik heb daarom volgende vragen voor u: 

- Welke concrete gevolgen heeft de deregulering van weekend-, feestdag- en nachtwerk voor het stedelijk personeel?

- Zal de stad extra compensatie voorzien voor haar personeel bij weekend-, feestdag- en nachtwerk, ook wanneer de federale overheid het kader schept om dat niet te doen? Waarom wel/niet? 

- Zijn er buiten bij de afvalophaling nog afdelingen binnen de stedelijke werking waar extra zal worden ingezet op flexibilisering, in de vorm van weekend-, feestdag- en nachtwerk? Zo ja, welke?

Schepen van personeel Nabilla Ait Daoud (N-VA) liet de kans om het personeel gerust te stellen schieten. "Het regeerakkoord is nog niet in wet uitgeschreven, dus ik kan nog geen uitspraken doen over concrete gevolgen", was haar antwoord. Volgens haar staat er in het regeerakkoord dat de premies niet mogen worden afgeschaft. Dat wil dus zeggen dat er wel drastisch in geknipt kan worden. Bovendien spreekt men in het akkoord over de bestaande premies, zoals die nu zijn vastgelegd in CAO's (collectieve arbeidsovereenkomsten) die behouden blijven. Maar wat gebeurt er wanneer die CAO's worden heronderhandeld? Het stadsbestuur zou dan kunnen beslissen om de premies af te bouwen. 

Erg geruststellend is dat dus niet. Het stadsbestuur wilt niet beloven dat er op de premies voor nacht- en weekendwerk niet beknibbeld zal worden. Wanneer dat wettelijk kader er dus komt, zouden ze dus kunnen beslissen om die af te bouwen. Één ding is zeker: de PVDA zal er samen met vakbonden en personeel over waken dat er niet nog eens wordt bespaard op het stadspersoneel.