Twaalf genomineerden voor de Franken Teut-prijs 2022

Voor de Franken Teut 2022 zijn er dit jaar maar liefst twaalf genomineerden. Hieronder vind je een woordje uitleg over elk van hen.

De stemming is afgesloten, ontdek wie de winnaar is op onze nieuwjaarsreceptie.

De studenten van For Future 

Toen schepen van cultuur Nabilla Ait Daoud aankondigde de projectsubsidies te schrappen, besloten de Antwerpse kunststudenten in verzet te komen. Die subsidies zijn namelijk broodnodige zuurstof voor beginnende kunstenaars, waarmee ze zichzelf na hun studies kunnen lanceren. De studenten kwamen in actie en richtten For Future op. Maar de schepen wou zelfs niet met hen in gesprek gaan. Met honderden studenten stonden ze aan de gemeenteraad om te protesteren. Ze waren zo luid dat de raadsleden elkaar niet meer verstonden.  Ook daarna bleven ze actie voeren tegen het besparingsbeleid van de stad. Met resultaat: de schepen nam al een kleine stap terug en zou voor volgend jaar en het jaar daarop op zoek gaan naar geld. For Future blijft actie voeren tot de besparingen volledig worden geschrapt. Meer info

Voormalig stadsdichter Ruth Lasters voor haar gedicht #AllemaalAJeugd en de Losgeldcampagne

"Olie-, oliedomme staat die leerlingen vanaf twaalf jaar nog altijd letterlijk met 'A' labelt, of 'B'. Welkom in het middelbaar!" Met deze vers start het gedicht 'Losgeld' dat voormalig stadsdichter Ruth Lasters schreef samen met leerlingen van de spectrumschool in Deurne. De dichter en leerkracht in deze 'B-stroomschool' wil met haar gedicht meer respect eisen voor praktisch geschoolden. Je weet wel, voor de toekomstige lassers, pijpfitters, schilders, kappers, kinderverzorgers, en nog veel meer. Voor de arbeiders en arbeidsters van de toekomst. Deze boodschap viel echter niet in goede aarde bij het stadscollege en schepen van cultuur Nabilla Ait Daoud (N-VA), die het gedicht niet wilden opnemen als stadsgedicht. Ruth Lasters pikte dit niet, ze stapte op als stadsdichter en lanceerde de Losgeldcampagne waarmee ze deze boodschap van respect net extra in de verf wil zetten. Meer info

De arbeiders van de Borealis-werf

Deze zomer kwam een ongeziene zaak van mensenhandel en sociale uitbuiting aan het licht in de haven van Antwerpen. Op de werf van chemiemultinational Borealis werkten honderden geschoolde arbeiders om tegen de klok een nieuwe fabriek te bouwen. Eind juni werd bekend hoe hoofdaannemer IREM er te werk ging. 174 arbeiders uit Bangladesh, Turkije, Oekraïne, … meldden zich als slachtoffer van mensenhandel. Ze waren met valse beloften en in onmenselijke omstandigheden naar hier gehaald en gehuisvest. Ze werden maanden niet betaald. Toen ook de overheid hen in de steek liet voerden ze gedurende weken actie, met betogingen in Antwerpen en Brussel. Met resultaat: ze kregen toegang tot werk, en trokken in de pers en de publieke opinie het debat over uitbuiting en sociale dumping van arbeiders in onze economie open.

Het poetspersoneel van Universiteit Antwerpen

Met protest na protest laat het poetspersoneel van de Antwerpse universiteit van zich horen. Tijdens de coronacrisis kon niemand er naast hoe belangrijk zij zijn, coronahelden die publieke gebouwen veilig en gezond houden. Maar dat respect werd al snel vergeten. Door besparingen bij de UA werd het contract met hun bedrijf ISS herzien. Het gevolg? Minder uren, minder inkomen, meer werkdruk. Onaanvaardbaar, vonden ze. Om in actie te gaan, kregen ze niet enkel de steun van hun vakbonden, maar ook van studenten en sympathisanten. Samen met de Nederlandse vakbondsvrouw Khadija Hyati, trokken ze op 14 oktober de aula’s in om van zich te laten horen. Ook bij de nationale staking van 9 november trokken ze de straat op. Hun strijd voor waardering voor het poetspersoneel en tegen de afbraak van hun arbeidsvoorwaarden verdient alle steun.

De vakbonden voor hun strijd tegen de privatisering van de zorg

Al twee jaar proberen het Antwerpse stadsbestuur en de Vlaamse regering de deur op een kier te zetten voor de privatisering van de zorg. Tegen alle adviezen in en zonder wettelijk kader stemde het stadsbestuur in mei 2021 voor de privatisering van het Antwerpse Zorgbedrijf. Maar de vakbonden trokken naar provinciegouverneur Berx die het privatiseringsplan vernietigde. In mei 2022 deed het stadsbestuur een tweede poging. Maar opnieuw dienden de verdedigers van publieke zorg klacht in, en werd ook deze tweede poging onwettelijk verklaard. Al anderhalf jaar komen de partijen die winst willen kunnen maken op zorg van een kale reis thuis. Want door het verzet van vakbonden van de openbare diensten, ACOD, ACV-OD, VSOA, en met de steun van politieke medestanders als Lise Vandecasteele, Vlaams parlementslid voor de PVDA, is het hen tot vandaag niet gelukt. De acties, klachten en procedures van vakbonden en sympathisanten zijn dan ook van enorm belang tegen de uitverkoop van de zorg.

VZW De Keeting 

VZW De Keeting uit Mechelen is een organisatie waar armen het woord nemen. De basis van de werking is de ontmoetingsruimte. Hier kan men terecht voor warmte (letterlijk en figuurlijk), gratis koffie en thee, goedkope middagmaaltijden… Bovendien kan je er gratis gebruik maken van computer, wasmachine, badkamer en telefoon. Het uitgangspunt is empowerment: de bezoekers krijgen niet alleen steun bij hun individuele noden en vragen, ze kunnen ook mee het beleid van de organisatie bepalen en actief worden als vrijwilliger. In de ontmoetingsruimte organiseren ze regelmatig ontspanningsactiviteiten voor jong en oud(er). Vertrekkende van de individuele ervaringen met armoede en uitsluiting van de honderden bezoekers die in De Keeting komen willen ze problemen rond armoede onder de aandacht brengen en aanzetten tot verandering. Meer info

De vrijwilligers van Warm Turnhout voor hun hulp aan de slachtoffers van de gasontploffing

Op oudejaarsdag werd Turnhout opgeschrikt door een gasontploffing. Vier mensen lieten het leven. Tientallen anderen verloren al hun persoonlijke bezittingen. Maar meteen na de ramp kwam de solidariteit op gang. Vrijwilligers bundelden de krachten om de noden in kaart te brengen en om spullen in te zamelen voor de slachtoffers. Van servies en elektronica, tot een nieuw salon en een bed. Alles werd verzameld en tot in de nieuwe woonst van elk slachtoffer gebracht. Warm Turnhout was geboren.

Save de dreef

De Begijnendreef in Herentals is een eeuwenoude landmark in de stad. Een groene oase op een paar minuten wandelen van de Grote Markt. Maar het stadsbestuur van Herentals besliste om de statische oude eiken te kappen. Dat was buiten de Herentalsenaren gerekend. Die verzamelden zich in het actiecomité Save de dreef. Save de dreef organiseerde om de twee weken een picknick in de dreef en in februari organiseerden ze een betoging in de gietende regen met 500 deelnemers, getrokken door de jongeren van JNM (Jeugdbond voor Natuur en Milieu). Door het aanhoudend protest moest het stadsbestuur uiteindelijk op haar beslissing terugkomen en werd de dreef gered.

Radio Minerva

Radio Minerva is een begrip in Antwerpen. Alle sinjoren, jong en oud, kennen  de lokale radio die uitzendt vanuit hun chalet op Sint-Anneke. In 2022 zou Minerva haar veertigste verjaardag vieren. De Raad van State trok echter een streep door de feestplannen. De erkenning van de radio werd geschorst. Een commerciële zender wou de frequentie van Minerva bemachtigen. Een ongeziene golf van steun en solidariteit kwam op gang. Tienduizenden luisteraars en sympathisanten tekenden de petitie voor het behoud van de radio. Zoals ze zelf zeggen: “Radio Minerva is er voor iedereen en iedereen was er voor Minerva”. Een nieuwe procedure werd ingesteld en daaruit kwam Radio Minerva als duidelijke winnaar uit de bus. Ze mogen gewoon blijven uitzenden op 98,0 FM. In september was het dan ook dubbel feest: de radio kon blijven bestaan én vierde alsnog haar veertigste verjaardag. Meer info

Natuurpunt Hobokense Polder voor hun strijd voor het behoud van de Polder

De rederij CMB plande de bouw van een groteske Maritieme Campus Antwerpen (MCA), pal naast de Hobokense Polder. Dat was buiten Natuurpunt Hobokense Polder gerekend. Prompt werden de wandelaars in de Polder geïnformeerd met grote infoborden. Er werd een petitie opgestart die meer dan 15.000 keer werd getekend. Natuurpunt ging in beroep tegen de omgevingsvergunning, maar de provincie gaf toch weer groen licht. Daarop stapte Natuurpunt naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Met een grootse manifestatie in het voorjaar van 2022 voor het hoofdkantoor van CMB aan de Scheldekaaien, zette Natuurpunt haar standpunt extra kracht bij: geen hoogbouw in de Polder. Midden in de zomervakantie lijkt het of het Antwerpse stadsbestuur het geweer van schouder verandert. Er wordt onderzocht of de MCA op andere locatie dichter bij de stad kan gebouwd worden. Goed nieuws voor de polder, maar Natuurpunt blijft de plannen van de MCA met argusogen verder opvolgen. Meer info

Agfa Gevaert: Succesvolle staking voor veiligheid en tewerkstelling

Veel onrust maar ook strijd bij Agfa Gevaert in Mortsel dit jaar. De directie overwoog namelijk om de nieuwe membraanfabriek te verhuizen. Daarnaast waren er plannen om de bedrijfsbrandweer af te bouwen. Voor een chemisch bedrijf dat gesitueerd is in de woonkern van Mortsel, is een voltallige interventieploeg broodnodig. Redenen genoeg dus voor het personeel en de vakbonden om in actie te schieten. Eind juni werd er door het gemeenschappelijk vakbondsfront een 24 urenstaking georganiseerd bij AGFA Gevaert. Er stond een heel veel volk aan de stakerspiketten. De productie viel volledig stil. De druk van de arbeiders werkte: de nieuwe fabriek blijft in Mortsel, en ook de afbouw van de brandweerploeg werd teruggedraaid.

VZW De Kaart Rond Tafel

Een groot schoolterrein in de wijk Kaart in Brasschaat steekt de ogen uit van een grote projectontwikkelaar en het gemeentebestuur. Die willen aan de broodnodige renovatie van de schoolgebouwen een immobiliënproject koppelen, met woningen, een megalomane sporthal en een paviljoen. Dat plan botst echter op groot protest van de inwoners van de wijk. Buurtbewoners hekelen het feit dat de gemeente Brasschaat geen publiek geld wil spenderen aan onderwijspatrimonium.
Een actiegroep, VZW De Kaart Rond Tafel, werd opgericht. Ze botste op de arrogantie van het gemeentebestuur maar slaagde er in om het buurtprotest in een collectief sterke stem om te buigen. Duizenden bezwaarschriften en enkele beroepsprocedures later ligt het dossier bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen in Brussel, terwijl de spade al lang in de grond had moeten steken. De kracht van het collectief heeft het ongewenste bouwproject voorlopig kunnen tegenhouden. Meer info