Stop het lozen van grondwater van bouwwerven in de riool

Geachte gemeenteraadsleden. 

Iedereen weet ondertussen dat het probleem van de droogte heel ernstig is. Mei 2020 was de droogste maand mei sinds 187 jaar. 2020 is goed op weg om het vierde achtereenvolgende droog jaar te zijn. De aanhoudende droogte gecombineerd met intensere regenbuien wordt veroorzaakt door de klimaatverandering. Vlaanderen is zeer kwetsbaar voor de droogte door haar hoge bevolkingsdichtheid en grote oppervlakte aan verhard gebied. De stad Antwerpen is voor haar drinkbaar water kwetsbaar omdat ze erg afhankelijk is van het Albertkanaal.

In deze tijd van droogte zijn er twee aspecten cruciaal voor de PVDA: de bestrijding van de droogte op een efficiënte en kordate manier en de verdediging van het recht op water voor iedereen.

De droogte bestrijden

De droogte is een brede problematiek met vele facetten, hier op dit debat van de gemeenteraad wil ik me focussen op de kwestie van de retourbemaling. De studie van het bureau Arcadis, uitgevoerd in 2018 naar aanleiding van de droge stadsvijver, laat er geen twijfel over bestaan: de grondwaterspiegel in Antwerpen is structureel te laag omdat te veel werven grondwater oppompen zonder het meteen weer aan de bodem terug te geven.

Al in 2018 vroeg de Antwerpse districtsraad om geen uitzonderingen meer toe te staan, maar jaar na jaar zien we dat de meerderheid van de werven in de stad nog het grondwater in de riool laten vloeien. Twee derde van 68 werven in 2019, zoals opgevraagd door collega Giebens. Miljoenen liters vloeien weg. Ondertussen zien verschillende bomen in de binnenstad af, denk maar aan de bomen in het Stadspark en op het Theaterplein.

Toppunt van waterlozing afgelopen weken was de park and ride 'Keizershoek' in Merksem die uitgevoerd wordt door Lantis in samenspraak met de stad Antwerpen. Terwijl de burger wordt opgeroepen om zuinig te zijn, loost de overheid duizenden liters water. Het was pas na het protest van de buurtbewoners die vroegen om het water naar het fort van Merksem of naar een nabijgelegen maisveld af te voeren dat men in actie kwam. Nu blijkt het toch mogelijk om het te laten infiltreren. Proficiat om dit op te lossen. 

In Mechelen vangt men momenteel water van de werf Leuvensesteenweg op in containers om het niet verloren te laten gaan. Buurtbewoners en brandweer kunnen van het water gebruik maken.

Mijn vragen:

• Hoeveel bouwwerven kregen er in 2020 nog een uitzondering op retourbemaling? 
• Hoe gaat u ervoor zorgen dat het aantal liters dat geloosd wordt in de riolen drastisch daalt?
• Wat denkt u van die oplossing om water op te vangen in containers? 

Garandeer het  recht op water voor elke Antwerpenaar

In 2010 hebben de Verenigde Naties "het recht op schoon en hoogwaardig drinkwater en op sanitaire voorzieningen” uitgeroepen tot een elementair mensenrecht dat onontbeerlijk is voor het recht op leven. Voor dat recht mogen er geen financiële belemmeringen zijn.

Uit de stedelijke website “Stad in cijfers” blijkt dat één op de tien de Antwerpse huishoudens betalingsmoeilijkheden heeft bij water- en energiefactuur. Het aantal gezinnen die hun waterrekening bij drinkwatermaatschappij Water-link niet kunnen betalen is tussen 2017 en 2018 met 26,4% gestegen, van 3090 naar 4196.

Dit komt natuurlijk niet uit het niets. Uit onderzoek van de Koning Boudewijnstichting bleek dat de gemiddelde waterfactuur tussen 2005 en 2017 in Vlaanderen met 103 procent steeg. In 2013 verhoogde het stadsbestuur van Antwerpen de riooltaks met 73% van €0,75 naar €1,33 per kubieke meter.

• Wat vind de schepen van de cijfers van de wanbetaling? Voor schepen Kennis is de waterprijs in Antwerpen laag, zo antwoordde hij vorige maand nog op een vraag van Mie Branders. “Want sinds 2009 werd de prijs enkel geïndexeerd.” Dat de gemeentelijke bijdrage, de riooltaks, explodeerde verzwijgt hij graag even.
• Wat zijn de verwachtingen voor het aantal wanbetalers en afbetalingsplannen van het jaar 2019 en door de coronacrisis?  
• Op welke manier wil u ervoor zorgen dat water een gegarandeerd recht blijft? Pas in 2018, na 6 jaren van strijd van het middenveld en de PVDA, besliste het stadsbestuur om de mensonterende waterafsluitingen af te schaffen. De PVDA weigert nieuwe verbruiksbelastingen en prijsverhogingen, ze zijn onrechtvaardig. 

Ook het collectieve water van de gemeenschap, de fonteinen staan onder druk. Ze worden regelmatig uitgeschakeld. Wij vinden dat de stedelijke drinkfonteinen en recreatieve fonteinen zoals op Park Spoor Noord ook tijdens droogteperiodes moeten blijven werken, met respect voor de veiligheidsmaatregelen in kader van COVID-19.