Stop de uithuiszettingen door de stad

Stop de uithuiszettingen door de stad

27 november 2024

Gezinnen die door de stad zelf zomaar op straat gezet worden, het gebeurt jammer genoeg vaker dan je denkt. De PVDA bracht dit soort schrijnende toestanden al eerder naar buiten. De afgelopen maanden kwamen er opnieuw verhalen naar boven van gezinnen die door de stad uit hun noodwoning werden gezet. PVDA-gemeenteraadslid Mie Branders vroeg op de gemeenteraad van november aan de schepenen van sociale zaken (Tatjana Sheck, Vooruit) en van wonen (Els van Doesburg, N-VA) om hun verantwoordelijkheid te nemen in de wooncrisis. Tegelijk riep ze het stadsbestuur op om te stoppen met mensen uit hun woningen te zetten. Lees hier haar tussenkomst. 

Schepen,

Op 6/11 werd een gezin met 6 kinderen uit een noodwoning van de stad gezet. 

Op 7/11 werd een alleenstaande moeder met 5 kinderen uit een noodwoning van de stad gezet.  

Op 21/11 zou een gezin met 3 kinderen uit hun huurwoning gezet worden. Dat komt omdat het één van die woningen is in Antwerpen Noord die leeg moeten gemaakt worden voor gezinnen in crisis

In het bestuursakkoord staat dat het stadsbestuur ervoor zorgt dat geen enkele Antwerpenaar op straat hoeft te slapen. En iedereen kent het riedeltje: de beste manier om bij daklozen ook maar aan een begin van oplossingen te komen is: housing first. En wat doet de stad? Zelf gezinnen met kinderen op straat zetten! Met de PVDA zullen we hier altijd tamtam rond blijven maken. Omdat wonen een basisrecht is. Niet alleen in woorden en bestuursakkoorden. Ook in ’t echt. Een jaar geleden, putje winter,  hielden we hier nog een actie aan de gemeenteraad om de uithuiszetting van een gezin met 5 kinderen aan te kaarten. In januari legden we in de gemeenteraad een motie neer waarin we een stopzetting vroegen van de procedures van uithuiszettingen door de stad zelf.  Die werd toen weggestemd door de meerderheidspartijen. 

Vorig jaar zouden er “amper” 2 uithuiszettingen geweest zijn uit een noodwoning van de stad, maar er werden toen 55 procedures ingezet en toenmalig Schepen Meeuws van Vooruit legde herhaaldelijk uit dat de stad goed omkadert, zorgt, voorstellen doet, maar bij het niet vinden van een woning duwt ze door  “tot aan het gaatje”, zodat mensen op het allerlaatste moment toch nog een oplossing vinden. Dat legt de schuld voor het niet vinden van een woning bij de getroffen gezinnen.

En dat is natuurlijk de omgekeerde wereld. 

De betrokken gezinnen vertellen hoe onmogelijk het is op om de private woonmarkt iets te vinden. Ik moet er geen tekeningetje bijmaken. De verhalen spreken voor zich: met 20 andere kandidaten in de rij voor één woning, stapels brieven waarin wordt gezegd dat er net iemand voor hen is, bij nader inzicht bleek toch dat het appartement niet geschikt was voor het aantal gezinsleden, dat soort toestanden! Het gezin uit Deurne stootte op een digitale knop bij het Vlaams Woningfonds, gehuwd, ongehuwd, onbekend: als je op onbekend duwt, geraak je in de wachttunnel, eentje zonder einde… 

Een andere terugkerend argument is dat de noodwoning moet vrijgemaakt worden om voor een ander gezin in crisis. Dus een crisis organiseren om een andere crisis op te lossen. Het appartement dat op 6/11 leeggemaakt werd in Hoboken, staat nu nog steeds leeg. We zijn 3 weken later. In het gebouw staan nu 4 van de 5 woningen leeg. Al maandenlang. Wat is er aan de hand? Waarom jaagt men mensen de straat op, als hun woning nadien nog maanden blijft leegstaan? Het gaat om kinderen, hé! Dat is mijn allereerste vraag: waarom blijven die woningen leeg staan? 

En dan heb je de aangroeiende cijfers van de leegstand in de sociale huisvesting. Die wooncrisis werd door de Vlaamse Regering georganiseerd! Door de aanslepende fusie van de sociale woonmaatschappijen. Door de verplichte freeze op de toewijzing van woningen aan kandidaten op de eindeloze wachtlijst. Door het onwerkbaar Digitaal Centraal Inschrijvingsregister dat - godbetert - manueel moet uitgevlooid worden. En een N-VA Minister van sociaal wonen die een half miljard euro niet uitgegeven krijgt. Dat is de geweldige samenvatting van wat Vlaanderen doet, doet het beter. 

En dan hebben we hier in Antwerpen - al voor de fusie, maar nu nadien natuurlijk nog veel meer - een nijpend tekort aan techniekers die het patrimonium een beetje op niveau moeten houden. Waardoor er zoveel frictieleegstand is: 2109 appartementen staan leeg. 5x meer dan 5 jaar geleden. We hebben daar zaterdag nog een actie gedaan om die leegstand een gezicht te geven. In de Salvador Allendestraat in Hoboken staan er van de 60 woningen 20 leeg. De huurders leven in een soort van spookwijk. Er is geen informatie over welke plannen Woonhaven nu eigenlijk heeft. Er zou in september gecommuniceerd worden. Het is eind november en die mensen weten van niks. En wat heeft u ondertussen gedaan voor die frictieleegstand? U bent er in geslaagd om in de laatste maand van de legislatuur een raamcontract af te spreken: zodat er vanaf volgend jaar 40 woningen per maand zullen opgeleverd kunnen worden. 

Daarnaast heb je de renovatieleegstand. 1949 woningen staan leeg, wachtend op renovatie. We spreken over grootschalige verbouwingswerken in fases en van lange duur. Het complexe bij deze renovaties is dat men beoogt dat de bewoners na de renovatie terug naar hun vorige omgeving kunnen verhuizen en dat vraagt meer tijd. Bijgevolg is er ook een leegstandsplanning nodig om die bewoners tijdelijk op te vangen. Het organiseren van die leegstand begint al jaren op voorhand. Alleen al in Hoboken staan hele straten dicht getimmerd en dat al sinds jaar en dag. Heel wat van die woningen zijn eigenlijk nog best bewoonbaar, moest er een technieker voorhanden zijn om de goot te repareren of het lek in het terras te dichten.  Rijen huisjes met tuintjes staan leeg, en tussenin woont er nog wel iemand. Appartementen in behoorlijk goede staat staan jarenlang leeg, hier en daar is er nog eentje waar het licht nog brandt. Een concrete datum voor renovatie schuift nog verder op voorbij 2028. En ondertussen zijn er 3454 daklozen in onze stad, waarvan 910 kinderen. De winter komt eraan. 

Over de particuliere leegstand werd hier in de raad heel weinig tot bijna geen daadkracht getoond. 

En dus: in die wooncrisis moeten gezinnen het maar oplossen. En als ze dat niet gefikst krijgen binnen de beperkte tijd, is dat eigen schuld, dikke bult. De stad zelf, met al haar kennis, personeel en instanties, zet de mensen zelf op straat. En dan begint de miserie voor de mensen pas echt: ah, de kinderen gaan niet naar school? Dat mag niet hé. Ah, jullie zijn dakloos en de kinderen zijn misschien niet veilig, dan zullen we een verplichte plaatsing van de kinderen moeten overwegen. En zonder adres? Welke rechten heb je nog? Het is een roetsjbaan naar de totale uitsluiting uit de samenleving. We spreken over gezinnen met kinderen jonger dan een jaar of met een tiener met een fysieke handicap. 

De wooncrisis is een echte crisis, en die vraagt om een crisisaanpak. De maatregelen om het tekort aan sociale huisvesting en de wachtlijst weg te werken, schieten tekort. De uithuiszettingen zijn een schande voor de stad. Wij blijven dat onder de aandacht brengen tot dat stopt. Net zoals we een aantal jaren geleden de waterafsluitingen door de stad hebben kunnen stoppen. We houden er niet over op: uithuiszettingen door de stad zijn een schande, en dat moet stoppen.