Het Antwerpse stadsbestuur (N-VA, Vooruit en Open VLD) werkt aan een nieuwe bouwcode die moet toelaten dat er in Antwerpen en in de districten meer en hoger gebouwd kan worden. Burgemeester De Wever spreekt van een Copernicaanse omwenteling, een grote verandering in het bouwbeleid. “De stad betonneert de achterkamerpolitiek met deze beslissing”, zegt Peter Mertens, PVDA-fractieleider in de gemeenteraad. “De regels worden afgebouwd en het advies van onafhankelijke commissies is niet meer verplicht. Voor ontwikkelaars ligt de weg naar het schepenkabinet en het sterrenrestaurant ‘t Fornuis open. De Wever en co geven de sleutels van de stad in handen van de bouwpromotoren. We hebben nood aan inspraak en aan meer betaalbare woningen.”
De regels rond hoogbouw zijn al langer een doorn in het oog voor projectontwikkelaars en vastgoedinvesteerders. Immers, hoe hoger je kan bouwen, hoe meer winst er op een project te rapen valt. Schepen voor Ruimtelijke Ordening, Annick De Ridder (N-VA), wil die regels versoepelen. De harmonieregel, die bepaalt dat een nieuw gebouw in overeenstemming moet zijn met de buurt, gaat op de schop. De stedelijke hoogbouwnota en het verplichte advies van een onafhankelijke commissie verdwijnen eveneens. “Dit vergroot de druk op het schepencollege dat vergunningen moet goedkeuren en het risico op beslissingen à la tête du client”, stelt Mertens.
“Verschillende onafhankelijke experten waarschuwen het stadsbestuur”, zegt Mertens. “Professor ruimtelijke ordening Guy Vloebergh van de Universiteit Antwerpen, stelt dat stad wel heel erg opschuift naar flexibiliteit met ontwikkelaars binnenskamers. Zijn collega Tom Coppens wijst op de onleesbaarheid van de nieuwe hoogbouwregels, de nauwe banden van het bestuur met de projectontwikkelaars en de negatieve ervaringen met hoogbouw. We moeten die kritieken au serieux nemen.”
Het stadsbestuur heeft geen onbesproken reputatie. Al jarenlang zijn de banden heel nauw met de bepaalde projectontwikkelaars. Denk maar aan het verjaardagsfeestje van Erik Van der Paal van Land Invest Group in 2017 waarbij het hele schepencollege afzakte naar sterrenrestaurant ‘t Fornuis. De auditeur van de Raad van State oordeelde later nog dat de banden van het stadsbestuur te nauw waren om onafhankelijk en objectief beslissingen te kunnen nemen in het dossier van de Slachthuissite.
Peter Mertens pleit voor een andere aanpak op twee sporen. “Laten we een breed stadsdebat starten waarin we de burgers betrekken. Waar moet er gebouwd worden om de bevolkingsgroei op te vangen en waar moet open ruimte komen? Hoe maken we die nieuwe wijken aangenaam, betaalbaar en klimaatbestendig? De debatten rond de Scheldeverbinding en de overkapping van de ring tonen dat er veel interesse en expertise bij de Antwerpenaren is.”
“Daarnaast moet de stad een punt maken van betaalbaar wonen. Dat is de olifant in de kamer. Wij stellen voor om in elk nieuwbouwproject één derde betaalbare woningen en één derde sociale woningen te bouwen. Met AG Vespa kan de stad zelf ook investeren. Zodat we eindelijk iets kunnen doen aan het veel te dure wonen in deze stad”, besluit Mertens.
