Stad Antwerpen en ‘de kant van het licht’ in de kwestie Israël-Palestina

Op de gemeenteraad van oktober 2023 bekritiseerde PVDA-gemeenteraadslid Peter Mertens de hypocriete houding van het stadsbestuur over de aanvallen in Palestina en Israël. Lees hier zijn tussenkomst.

Beste gemeenteraadsleden,

Dat er standpunt wordt in genomen tegen laffe en moorddadige aanslagen op burgers is terecht. Ouderen, kinderen, burgers aanvallen, gijzelen, vermoorden, is in strijd met alle oorlogsrecht. Of dat nu gaat om Israëlische burgers, of om Palestijnse burgers. 

Net daarom moet de Stad Antwerpen recht in haar schoenen staan. En alle burgerslachtoffers veroordelen, sinds 1948. Op 10 oktober zei U, burgemeester, hier in Antwerpen: “Vandaag is er maar één kant om te kiezen, en dat is die van Israël. Dat is de kant van het licht. De kant van de democratie.” 

Vandaag, beste burgemeester, is er inderdaad maar één kant om te kiezen. En dat is de kant van het onmiddellijk stopt-het-vuren, de kant van de vrede, en de kant van het internationaal recht.

Elke inbreuk op het internationaal recht en het oorlogsrecht is te veroordelen. Of het nu gaat om het schieten op festivalgangers, het ontvoeren van kinderen, of om het bombarderen van ziekenhuizen en het afsluiten van watervoorzieningen.
Het kan niet dat het ene wordt veroordeeld, en het andere niet. Waarom is er vanuit het stadsbestuur wel gereageerd op de aanslagen van Hamas op burgers in Israël, maar is er niet gereageerd op de dagen van Israëlische bombardementen op onschuldige burgers en kinderen in Gaza? 
Waarom is er niet gereageerd op de 16 jaar volledige blokkade die van de Gazastrook een openluchtgevangenis heeft gemaakt? 
Waarom is er niet gereageerd op 75 jaar van bezetting en apartheidspolitiek van de staat Israël tegen Palestina?
Vandaag worden 2 miljoen Palestijnen in het donker gezet door elektriciteit, water, voeding en brandstof compleet af te sluiten. De Stad Antwerpen kan geen kant kiezen voor de bezettende macht. De Stad Antwerpen kan alleen maar de kant kiezen van het staakt-het-vuren, en van een oproep om een einde te maken aan de burgerslachtoffers en om een einde te maken aan de bezetting. Dat is de enige duurzame oplossing.
De afgelopen 50 jaar zijn er 104 resoluties van de Verenigde Naties geweest die de staat Israël veroordelen voor haar illegale bezetting van Palestina, en voor de continue mensenrechtenschendingen.
Wat zich ontvouwt is geen conflict tussen gelijken, maar de systematische uithongering, onderwerping en vernietiging van een burgerbevolking.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt dat het gezondheidssysteem in de Gazastrook op een breekpunt staat. De organisatie roept op tot de onmiddellijke instelling van een humanitaire corridor om ongehinderde toegang te garanderen voor medische en humanitaire voorraden, evenals voor personeel, en de evacuatie van patiënten en gewonden.
De mensenrechtenexperts van de Verenigde Naties reageren scherp: “Wij veroordelen ten zeerste de willekeurige militaire aanvallen van Israël op de toch al uitgeputte Palestijnse bevolking van Gaza, bestaande uit meer dan 2,3 miljoen mensen, waarvan bijna de helft kinderen. Ze leven al 16 jaar onder een onwettige blokkade en hebben al vijf grote brute oorlogen achter de rug. Dit komt neer op collectieve bestraffing. Er is geen rechtvaardiging voor geweld dat zonder onderscheid gericht is tegen onschuldige burgers, of het nu wordt uitgevoerd door Hamas of door Israëlische troepen. Dit is absoluut verboden onder het internationaal recht en komt neer op een oorlogsmisdaad.”*
Ondertussen zijn er in Gaza meer dan 4.500 Palestijnen gedood, waaronder minstens 1.800 kinderen en 1.000 vrouwen. Er zijn meer dan 14.000 gewonden. 
De Israëlische bombardementen op Gaza hebben al meer dan 1.500 huizen met de grond gelijk gemaakt en velen in het gebied kampen met een nijpend tekort aan water, brandstof en medische voorraden, aldus het humanitaire bureau van de VN. Tenminste 88 onderwijsinstellingen zijn getroffen. In Gaza zijn er 69 gezondheidsfaciliteiten aangevallen, op de bezette Westelijke Jordaanoever zelfs 85. In Gaza zijn er 24 aanvallen op ambulances geweest, op de bezette Westelijke Jordaanoever zelfs 26. De Verenigde Naties melden dat alle ziekenhuizen in het gebied slechts gedeeltelijk operationeel zijn vanwege ernstige tekorten aan brandstof en cruciale medische benodigdheden.
De vermindering van de watertoevoer heeft geleid tot een nijpend watertekort voor meer dan 650.000 mensen in het gebied van 2,3 miljoen mensen. Rioleringssystemen zijn vernietigd, waardoor smerig afvalwater op straat terechtkomt en een gevaar vormt voor de gezondheid.
Er is een gezamenlijke verklaring van UNICEF, de Wereldgezondheidsorganisatie, het VN-ontwikkelingsprogramma (UNDP), en het Wereldvoedselprogramma (WFPA) over de blokkade van Gaza. “Meer dan 1,6 miljoen mensen in Gaza hebben dringend humanitaire hulp nodig.”, schrijven de hulporganisaties.
“Gezondheidsinstellingen hebben geen brandstof meer en draaien op de kleine hoeveelheden die ze ter plaatse hebben bemachtigd. Deze zullen naar verwachting de komende dagen opraken. De waterproductiecapaciteit bedraagt 5% van het normale niveau. De vooraf opgeslagen humanitaire voorraden zijn al uitgeput. Kwetsbare mensen lopen het grootste risico, kinderen sterven in een alarmerend tempo en hun recht op bescherming, voedsel, water en gezondheidszorg wordt hen ontzegd. Bijna een derde van de Palestijnse bevolking had al voedselonzekerheid voordat dit conflict in Gaza uitbrak. Vandaag zijn de voorraden in winkels bijna uitgeput en sluiten bakkerijen hun deuren, terwijl tienduizenden mensen ontheemd zijn en niet in staat zijn om te koken of veilig voedsel te kopen. We roepen op tot een humanitair staakt-het-vuren, samen met onmiddellijke, onbeperkte humanitaire toegang in heel Gaza, zodat humanitaire actoren burgers in nood kunnen bereiken, levens kunnen redden en verder menselijk lijden kan worden voorkomen.”**
De Verenigde Naties hebben de totale belegering van Gaza, het bewust viseren van burgers, het ontzeggen van medische hulp en de gedwongen evacuatie al veroordeeld als oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid. De mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties roept op om een genocide te voorkomen.*** 

Iedereen die ook maar enige integriteit heeft moet nu zijn stem verheffen tegen de vernietiging van Gaza, en tegen de dubbele moraal waarmee het Westen de oorlogsmisdaden van Israëlische bezettingsmacht verdedigt.

Dat de burgemeester van de Stad Antwerpen zegt dat er “maar één kant te kiezen is”, namelijk “die van Israël”, en dat dat “de kant van het licht” is, is bijzonder wrang. Het gaat niet om een emotionele reactie in the heat of the moment. Wij vragen dat die uitspraken worden teruggenomen.

Gelukkig zijn er genoeg andere stemmen die geen last hebben van die twee maten twee gewichten. Meer en meer mensen zien in dat wat er vandaag in Gaza gebeurt niets minder is dan een oorlogsmisdaad. Het brede middenveld en duizenden bezorgde burgers kwamen zondag samen in Brussel en de rest van de wereld om een einde aan het geweld te eisen. Meer dan 700 Vlaamse academici riepen in een open brief op tot een boycot van Israël. In Borgerhout hing het progressieve districtsbestuur de vredesvlag uit. Omdat dit conflict geen kwestie van licht tegen duister is. Dit is geen Star Wars, geen sciencefiction, integendeel. Wat er vandaag gebeurt in Gaza is middeleeuws. Er is maar één kant is om te kiezen, en dat is die van de vrede en die van het internationaal recht. Stop het bloedvergieten in Gaza en op de West Bank, stop het geweld, stop de bezetting en de apartheid.

--


* https://www.ohchr.org/en/press-releases/2023/10/israeloccupied-palestinian-territory-un-experts-deplore-attacks-civilians
** https://www.unicef.org/press-releases/joint-statement-undp-unfpa-unicef-wfp-and-who-humanitarian-supplies-crossing-gaza-0
*** https://www.ohchr.org/en/press-releases/2023/10/gaza-un-experts-decry-bombing-hospitals-and-schools-crimes-against-humanity