Solidariteitsacties voor Palestina moeten aan het stadhuis kunnen plaatsvinden

Een hele zomer lang vonden er elke maandagavond solidariteitsacties voor Palestina plaats op de Suikerrui. Maar nu het politieke jaar na de zomervakantie opnieuw op gang komt, verbiedt het stadsbestuur (N-VA & Vooruit) dit. De acties werden gedwongen verplaatst naar het Steenplein. Buiten het zicht en het gehoor van de politici die de actievoerders net willen bereiken. PVDA-gemeenteraadslid Anne Delespaul verdedigde op de gemeenteraad het recht op protest van de actievoerders. Die hadden ondanks het verbod toch verzameld op de Grote Markt, om het stadsbestuur een duidelijk signaal te sturen: wij zij hier, of de stad dat nu leuk vindt of niet. Delespaul zette die boodschap nog eens extra kracht bij op het Schoon Verdiep. Lees hieronder haar volledige tussenkomst. 

Burgemeester,

Het is vandaag maandag. Dat betekent in Antwerpen al meer dan tien weken lang: solidariteitsactie voor Palestina. 

Al sinds 14 juli organiseert de Antwerpse Coalitie voor Palestina elke week, hier aan de Suikerrui, op maandagavond een actie uit solidariteit met Palestina. Ze doen dat om hun ontzetting over de genocide te uiten, om steun te tonen naar het palestijnse volk en de vele Palestijnse Antwerpenaren in onze stad. Maar ze doen dat ook met een duidelijke boodschap aan dit stadsbestuur. 

Dit stadsbestuur, dat schepen met oorlogsmateriaal voor Israël via onze haven heeft laten passeren. Dat Israëlisch politiemateriaal niet alleen gebruikt, maar het ook nog eens promoot en doorverkoopt aan andere steden. Dat maanden lang de vlag van een genocidair regime aan de gevel van ons stadhuis heeft laten wapperen. 

Ik weet niet of er ook maar één iemand van het schepencollege eens de moeite heeft gedaan naar één van die acties te gaan. Ik was er verschillende keren bij, en ik kan u zeggen; die manifestaties waren telkens met een sterke boodschap en goed georganiseerd. 

Honderden mensen die week na week vreedzaam protesteren. Uit alle hoeken van onze stad, van alle leeftijden en afkomsten. Weken aan een stuk met dezelfde boodschap. Stop de genocide, breek de banden met Israël. Die boodschap laten ze daar luid en duidelijk weerklinken.

Te luid blijkbaar, volgens het schepencollege. Want de organisatoren moesten op 15 september gedwongen verplaatsen naar het Steenplein. Uit het zicht en buiten het gehoor van de politici die ze willen bereiken.

De Antwerpse Coalitie voor Palestina heeft vorige week opnieuw gevraagd om vanavond aan het stadhuis te mogen staan. Logisch, zou je denken, aangezien ze net jullie hier in deze zaal willen bereiken. Opnieuw werd de aanvraag geweigerd en dat slechts enkele uren voordat de actie zou plaatsvinden. Er stonden daarom toch enkele honderden trouwe en nieuwe actievoerders voor Palestina aan het stadhuis daarnet. Ook vandaag, in die omstandigheden, hebben de organisatoren van de maandagacties voor Palestina opnieuw laten zien hoe zij die rustig en goed georganiseerd kunnen laten verlopen. Mede dankzij het sterke werk van hun stewards die dat met heel veel verantwoordelijkheidszin in goede banen hebben geleid. 

Voor de weigering om de acties aan het stadhuis te laten plaatsvinden hebben we al allerlei redenen gehoord. Er zou te veel overlast zijn voor de horeca of beter nog, voor het verloop van het werk van de gemeenteraad. Maar eigen aan protest is nu toch net dat het een beetje storend is, nietwaar? De Suikerrui zou ook te klein zijn waardoor er geen plaats meer is voor de hulpdiensten. Terwijl er week na week tientallen stewards klaar stonden om snel en efficiënt plaats te maken voor wie door moest en zorgden voor ruimte net naast het plein. (Ik kan ervan meespreken want werd zelf één van de maandagen correct en vriendelijk gevraagd om mijn fiets ergens anders te stationeren.) En de zotste reden van al: de vlag waartegen ze protesteren, is intussen weggehaald, dus er is geen reden tot protest meer. Alsof er geen genocide meer bezig is. 

Geen van die redenen die ik net aanhaalde, weegt op tegen het recht op protest. Onze grondwet garandeert het recht op vergadering. Het Europees recht stelt dat een betoging binnen zicht- en gehoorafstand van zijn doel moet kunnen plaatsvinden, in dit geval de gemeenteraad en het stadsbestuur van Antwerpen.

Wij willen dus heel graag weten hoe u het verplaatsen van die acties verantwoordt.

Want wat raar is, burgemeester, is dat u in april nog het verbod op betogen op de Grote Markt verantwoorde door te verwijzen naar de mogelijkheid om op de Suikerrui te manifesteren. Ik citeer u even: 

“Het is politioneel niet mogelijk om de openbare orde te garanderen bij manifestaties op de Grote Markt. De Suikerrui leent zich daar wel toe en laat de politie dan ook toe om de manifestatie vlot te laten verlopen. Manifestanten die willen manifesteren in de directe nabijheid van het stadhuis kunnen dat dus doen op de Suikerrui. Daarmee wordt het recht op betogen voldoende gegarandeerd.”

Dus in april was de Suikerrui nog geschikt, maar in september ineens niet meer? Binnenkort is het Steenplein misschien ook niet meer geschikt om te betogen vanwege de openbare orde. Waar stopt dat? Staat de Antwerpenaar die zijn stem wil laten horen binnenkort in de Hobokense Polder te manifesteren? U gaf ook impliciet toe dat wanneer mensen niet kunnen betogen in de directe nabijheid van het stadhuis, het recht op betogen onvoldoende is gegarandeerd.

Het is intussen een gekend patroon geworden in Antwerpen. Het stadsbestuur voert beleid dat blind en doof is voor haar eigen burgers. Wanneer die hun ongenoegen daarover willen uiten, worden ze systematisch weggedrukt, geïntimideerd en zelfs bestraft. Denk maar aan de taferelen die we afgelopen zomer in Deurne Zuid gezien hebben, waarbij vijf mensen gearresteerd werden, omdat ze hun ongenoegen uitten met de beslissingen van de stad. 

Het past in een bredere trend waarbij het democratisch recht op protest steeds meer onder druk komt te staan. 

Dat zien ook organisaties als Amnesty International en het federaal instituut voor de rechten van de mens. Onder het mom van het handhaven van de openbare veiligheid of de openbare orde wordt het recht op protest ingeperkt. Zij halen terecht aan dat maatregelen zoals de verplichting om acties op voorhand aan te vragen, of buitensporige maatregelen zoals het verplaatsen van acties naar minder zichtbare locaties ingaan tegen het recht op protest zoals dat is vastgelegd in onze grondwet en het Europees recht. Exact die maatregelen past u en het Antwerpse stadsbestuur toe op een groep actievoerders die week na week vreedzaam protesteert. 

Het stadsbestuur hoopt misschien dat door de acties te verbannen naar het Steenplein, het protest na verloop van tijd zal uitdoven. Wel, burgemeester, wij zijn hier om u te vertellen dat het u niet zal lukken. De Antwerpse Coalitie voor Palestina heeft u dat ook al duidelijk gemaakt. Jullie hebben allemaal hun open brief ontvangen. Daarin staan nogmaals hun vijf eisen vermeld. We hebben die hier in juni nog ter stemming voorgelegd. Het gehele stadsbestuur stemde toen tegen, inclusief Vooruit. 

Zolang er niet naar die eisen geluisterd wordt, zolang dit stadsbestuur medeplichtig blijft aan de genocide in Gaza, zullen de Antwerpenaren van zich laten horen. En ze zullen luid en duidelijk zeggen: wij zijn hier.