Ruth Lasters stopt op 1 september als stadsdichter omdat het stadsbestuur weigert haar gedicht “Losgeld” als stadsgedicht op te nemen. De tekst werd geschreven samen met enkele leerlingen uit het deeltijds beroepsonderwijs en is een striemende aanklacht tegen het labelen van leerlingen in een A en B-categorie. Peter Mertens, PVDA-fractieleider, noemt de beslissing censuur. “De stad weigert een hommage aan de stielmensen van morgen en wil blijkbaar alleen maar 'brave' promo-gedichten. Om nadien krokodillentranen te plengen dat men hier geen lassers en pijpfitters vindt om onze fabrieken te bouwen”
Lees mee de volgende passage uit “Losgeld”:
‘Wij moesten maar eens over A- en B-ministers praten. Dan zouden ze misschien verstaan hoe het aanvoelt. Alsof wij tweede keus zijn, alsof een stiel leren slechts een plan B kan zijn voor als de A-richting iemand niet ligt, niet gaat’.
“Het stadsgedicht van Ruth Lasters, geschreven samen met jongeren die nooit gehoord worden in het politieke debat legt een ongelofelijk groot probleem in ons onderwijs bloot. De stigmatisering en het onderwaarderen van jongeren die technische vakken leren: het is de olifant in de kamer, die ten allen prijze genegeerd moet worden. Dat net dit gedicht niet kan gesteund worden zegt heel veel over het stadsbestuur en haar moeilijke relatie met kritiek. Blijkbaar mogen stadsdichters enkel maar promotie voor de stad voeren”, stelt Mertens.
“Wanneer ik in de gemeenteraad aankaart dat onze scholen en fabrieken worden gebouwd door moderne slaven, arbeiders uit verre landen die voor een hongerloon werken, antwoorden De Wever en co steevast dat er in België geen bouwvakkers meer zijn. Hoe zou dat nu komen? Deze tekst geeft heel goed weer hoe jongeren voelen dat er op hen wordt neergekeken en hoe hun toekomstige job als minderwaardig wordt beschouwd”, beseft Mertens.
“Het is belangrijk dat stielmensen respect krijgen en niet worden afgeschilderd als een B-volkje”, zegt Mertens. “We hebben jongeren nodig die een stiel leren. Daarom is er een herwaardering van het technisch en beroepsonderwijs nodig. Hier gaat het gedicht om. Door het te weigeren, wordt dit onder de mat geschoven. Dit is een elitaire keuze. Er mag blijkbaar geen kritiek worden gegeven op het beleid van Weyts, maar ook niet worden gevraagd om respect te tonen voor stielmensen.”
Mertens vraagt dat het schepencollege in spoed bijeen komt, de beslissing herziet en het gedicht alsnog als stadsgedicht opneemt. “Antwerpen heeft met het eigen stedelijk onderwijs een sterke traditie van emancipatie en versterken van arbeidersjeugd. Dat moet de schepen van onderwijs weten. Als we dit debat over uitsluiting en onderwaardering niet durven voeren dan gaat de kloof tussen onze leerlingen enkel vergroten.”
Losgeld
Olie-, oliedomme staat die leerlingen vanaf twaalf jaar
nog altijd letterlijk met ‘A’ labelt of ‘B’. Welkom in het middelbaar!
Aan Vlaanderen een vraag: wanneer ligt de maatschappij volledig plat?
Is dat wanneer de notarissen en de senators staken? Of als de loodgieters,
de bakkers en de havenarbeiders niet opdagen?
Ah, inderdaad! Het land ligt op zijn gat als de dakwerkers nakateren,
als alle winkeliers hun schup afkuisen, als de onthaalmoeders
de luiers zelf aandoen, als koks hun kat sturen naar Nam Fong,
Mister Spaghetti en naar alle internaten.
En wie is nu het slimst, iemand die weet waar de Aconcagua ligt
(vraag uit De slimste mens ter wereld) of wie het hele stroomschema kan tekenen
en uitvoeren voor een schoolkeuken, het Sportpaleis, Wetstraatvergaderzalen?
Iemand die weet hoeveel een flamingo weegt of iemand die een tillift kan bedienen
zonder dat de bomma valt op koude tegels voor het licht uitgaat?
Wij moesten maar eens over A- en B-ministers praten. Dan zouden ze
misschien verstaan hoe het aanvoelt. Alsof wij tweede keus zijn,
alsof een stiel leren slechts een plan B kan zijn
voor als de A-richting iemand niet ligt, niet gaat.
Straks vraagt gij, Vlaanderen, nog losgeld voor het woord ‘intelligent’
dat gij al eeuwenlang gegijzeld houdt, alleen voor quizzers reserveert,
voor dokters, architecten, wetenschappers, voor mevrouw Michiels en advocaten.
Terwijl wij, trappenmakers, de hellingsgraad berekenen, de ideale afstand tussen treden. Kunt gij dat, Vlaanderen? En weet gij alles, zoals wij, mecaniciens, over de juiste spanningskracht op bouten van de nokkenas of hoe de distributieriem vervangen dient
voor een perfecte kleptiming?
Zolang gij, Vlaanderen, niet ook de vakman slim noemt
in kranten, spelprogramma’s en journaals,
zijt gij de A’s in uw naam VlAAnderen niet waard.’
Door Ruth Lasters in samenwerking met Kelvin Kamau, Miguel Angel, Charlotte Sibaers, Amber Serresen, Nyano Van Mechelen en Inne Michiels van de Spectrumschool in Deurne
