"Maak van armoede geen verdienmodel" – PVDA verzet zich tegen privédetectives voor OCMW

9 april 2025

Schepen van Sociale Zaken Nathalie Van Baren (N-VA) wil privé-detectives inschakelen om mensen in armoede te controleren. De PVDA uit kritiek op het voorstel. “Sociaal onderzoek is een taak van het OCMW, maar dreigt op deze manier een lucratieve business te worden, en dat kan niet de bedoeling zijn”, zegt PVDA-fractieleider Manal Toumi. “Het is opvallend hoe het stadsbestuur keer op keer de mensen in armoede viseert, maar de oorzaken van armoede niet aanpakt. Bestrijd de armoede, niet de armen.”

Het vorige stadsbestuur wilde in 2018 al een gelijkaardig initiatief opstarten, maar werd toen teruggefloten omdat het wettelijk niet door de beugel kon. Nu wordt er opnieuw een poging ondernomen. De PVDA was toen al tegen, en blijft bij haar standpunt.

“Privébedrijven zijn in de eerste plaats winstgedreven,” zegt Toumi. “Sociaal onderzoek is een taak van maatschappelijk werkers en kan geen lucratieve business worden.” Fraudeopsporing maakt nu al deel uit van het standaardonderzoek dat het OCMW uitvoert bij een leefloondossier. 

“Als er sprake is van toegenomen fraude en maatschappelijk werkers de middelen missen om die aan te pakken, dan is het aan de federale overheid om in te grijpen. De werkdruk bij het OCMW is te hoog, en dat leidt tot problemen. Maar dan moet er extra budget komen om de werkdruk te verlagen. Dat oplossen door privé-detectives in te schakelen op stadsniveau is niet de juiste weg.”

Volgens de PVDA draagt het voorstel bij aan het stigmatiseren van mensen in armoede. “Veel mensen die recht hebben op een uitkering, vragen die niet aan – uit onwetendheid of uit angst om als ‘profiteur’ bestempeld te worden. Die blik lijkt ook de nieuwe schepen van Sociale Zaken te hanteren. Iedereen die noodgedwongen een leefloon aanvraagt, wordt plots verdacht.” 

De partij wijst erop dat onderbescherming een veel groter  probleem is: “Sociale fraude moet aangepakt worden, maar is niet het grootste probleem. Alle vormen van sociale fraude samen worden op vijf procent geschat, terwijl de helft van de mensen die recht hebben op steun, geen aanvraag indient. Het stadsbestuur zou vooral moeten zorgen dat de oorzaken van armoede worden aangepakt, in plaats van mensen in armoede te stigmatiseren.”