Tram 9, die rijdt tussen Linkeroever en Silsburg, zal vanaf 1 november worden ingekort tot Berchem station. De sporen tussen Berchem en Silsburg zijn in zeer slechte staat en moeten dringend vernieuwd worden. Duizenden mensen in Deurne Zuid en de Groenenhoek komen zo zonder tram te zitten. Maar zowel vanuit De Lijn als vanuit het stadsbestuur (N-VA & Vooruit) is er nauwelijks communicatie. Bovendien vallen de werken samen met de geplande sluiting van de premetrotunnels. "Blijkbaar is deftig plannen en communiceren een onoverkomelijke uitdaging voor dit stadsbestuur", zei PVDA-fractieleider Manal Toumi op de gemeenteraad. Lees hier haar volledige tussenkomst.
Vanaf 1 november krijgt Silsburg de rekening gepresenteerd: hun laatste tram verdwijnt. Dit is geen detail, dit is een kaakslag voor duizenden bewoners van Borgerhout en Deurne.
Deurne-Zuid en Groenenhoek worden letterlijk op droog zaad gezet. Eerst werd tram 4 ingekort, niet alleen in Deurne maar ook in Hoboken, want blijkbaar is de Antwerpsesteenweg heraanleggen voor dit stadsbestuur even moeilijk als een Rubiks cube oplossen... met blinddoek én ovenwanten aan.” Het bleef natuurlijk niet bij tram 4, want, daarna verdween tram 24. En als kers op de taart verdwijnt tram 9 nu ook. Drie tramlijnen minder, nul alternatieven. Voor duizenden bewoners blijft er gewoon niets meer over. Geen fatsoenlijke verbinding, geen perspectief. Enkel een bus die nooit dezelfde capaciteit en betrouwbaarheid kan bieden als dat van 3 verschillende tramlijnen voorheen. Want in een stampvolle tram passen er 300 mensen, en laat mij u zeggen sinds de inkorting van tram 4, zat tram 9 stampvol van Silsburg tot aan Berchem station. Ik vraag mij dan ook af hoe we al die mensen gaan vervoeren in bussen, hoeveel bussen gaan we moeten inzetten om dezelfde capaciteit te garanderen?
Deze beslissing is een planningsfout. En wat voor één. De Waaslandtunnel is al gesloten, binnenkort starten de werken in de premetrotunnels, de Oosterweelwerken zijn volop bezig én net vorig jaar werd de Gitschotellei heraangelegd en ondertussen zijn er ook werken bezig op de Herentalsebaan. Allemaal projecten die perfect hadden kunnen worden afgestemd om tram 9 te sparen. Maar blijkbaar is ook plannen een onoverkomelijke uitdaging voor dit stadsbestuur. In het middelbaar leren we al plannen (lessen leren leren) – maar volgens mij heeft de schepen die lessen geskipt. En ondertussen betalen de bewoners van Borgerhout en Deurne de prijs: hun laatste tram verdwijnt of om het in de woorden te zeggen dat sommigen van jullie beter zullen begrijpen, die mensen zitten binnenkort op een onbereikbaar EILAND.
Er is gewoon een totale afwezigheid van visie op mobiliteit in onze stad. Dit stadsbestuur plukt hier en daar random plekken en momenten uit om werken uit te voeren die vaak met elkaar samenhangen. In 2023 werd de Gitschotellei nog heraangelegd. Vandaag, nauwelijks een jaar later sinds de heraanleg is afgerond, blijkt dat de sporen daar zo slecht zijn dat tram 9 voor heel lang moet verdwijnen. Hoe kan dat? Waarom is er toen niet beslist om de werken te combineren? Heeft het stadsbestuur daar ooit voor gepleit bij De Lijn? Of heeft u gewoon zitten slapen? Voor planning verdient dit stadsbestuur een dikke nul.
En alsof de planningsfout nog niet genoeg is, laat dit stadsbestuur ook op vlak van communicatie iedereen in de kou staan. Ik weet niet of u vorige week het krantenartikel hebt gelezen van enkele buurtbewoners die een getuigenis brachten over de inkorting van de tram en wat dat voor hen betekent? Ik denk dat ik daar 5 keer de woorden “Geen communicatie” heb gelezen. Er is 0,000% contact geweest met de buurtbewoners. Niemand weet wat er precies gaat gebeuren, voor hoe lang, of welke alternatieven er zijn. Dit is opnieuw een duidelijk voorbeeld van hoe dit stadsbestuur uit zijn ivoren toren opereert: altijd beweren jullie de buurt te kennen, tentakels in de wijken te hebben en met mensen te praten… maar het blijft bij woorden.
En dat gaat niet over tabellen of schema’s en zelfs niet over cijfers, want ik weet dat u daar heel graag mee gooit. Dit gaat over mensen van vlees en bloed.
Over de pendelaar die straks veel te laat op zijn werk aankomt.
Over de kinderen van Bram of de zoon van Nele die hun overstap zullen missen en gefrustreerd te laat in de klas komen.
Over oudere mensen zoals Johanna die elke zaterdag naar de Vogeltjesmarkt gaat met tram 9. Voor haar is die tram haar levenslijn naar het centrum van de stad en naar het moment van de week waarop ze eindelijk haar kinderen en kleinkinderen allemaal samen terug ziet.
Over mensen die slecht te been zijn of ziek zijn zoals Chantal, voor wie de tram nemen geen luxe is maar een noodzaak. Zonder die tram zal ze niet meer onder de mensen kunnen komen want fietsen lukt niet en een taxi is veel te duur.
En dan zie ik de wereldvreemdheid van dit college. U doet alsof overstappen maar een detail is. Maar iedereen die ooit een tram heeft genomen in Antwerpen, wéét dat dit een sprookje is. Overstappen is: staan wachten in de regen, hopen dat de aansluiting lukt, of vloekend zien hoe de tweede tram net wegrijdt of niet eens komt opdagen. Het is tijdverlies, het is frustratie, en voor velen gewoon de druppel om definitief af te haken van het openbaar vervoer. Dat weet elke gebruiker, behalve blijkbaar dit stadsbestuur. Ik nodig u uit om zelf eens een hele week enkel het openbaar vervoer te gebruiken en dan mag u van mij zeggen dat er genoeg alternatieven worden aangeboden met een pendelbus en overstappen.
Dit gaat echt niet alleen over tram 9. Vanaf april 2026 sluiten ook de premetrotunnels. Dat betekent opnieuw minder openbaar vervoer. Dit is gewoon een totale afbraak, zonder deftige alternatieven. De mensen voelen zich in de steek gelaten.
Schepen, de Antwerpenaar verdient beter. Ze verdienen een tram die rijdt, geen lapmiddelen. Ze verdienen een stadsbestuur dat vooruit plant, in plaats van achter de feiten aan te hollen.
Schepen Kennis (N-VA) antwoordde zoals we dat van hem gewend zijn: hij stak de schuld volledig op De Lijn. Die hebben volgens hem al twintig jaar nagelaten om te investeren in infrastructuur. Hij leek te vergeten dat het zijn eigen partij is die al twintig jaar aan de knoppen zit in de Vlaamse regering. Het zijn zij die al jaren besparen op openbaar vervoer, waardoor onze infrastructuur nu in slechte staat verkeert. De Schepen liet meteen ook zien hoe begaan hij met ons openbaar vervoer is: "wij zijn pas sinds 10 september op de hoogte van de geplande werken", beweerde hij.
Toumi wees hem er fijntjes op dat De Lijn een persbericht uitstuurde over de werken op... 27 augustus. Tot zover de betrokkenheid van onze schepen van mobiliteit. Het stadsbestuur wees ook wat de gebrekkige communicatie betreft met de vinger naar De Lijn. Nochtans laat ze het zelf ook volledig na om een communicatiecampagne naar de getroffen pendelaars toe op te zetten.
Dit hele debacle is een zoveelste voorbeeld van het gebrek aan visie van dit stadsbestuur op het vlak van ons openbaar vervoer. De Antwerpenaar verdient beter. Er is nood aan heldere communicatie en een degelijke planning. Bij Vlaamse regering moet worden geëist dat er opnieuw wordt geïnvesteerd in ons openbaar vervoer. vroeger had je de zogenaamde "vernieuwingsploeg" die zeer snel kon ingrijpen wanneer tramsporen vervangen moesten worden. Ook die is zo goed als weg bespaard. Zolang het huidge besparingsbeleid wordt verdergezet, blijft de Antwerpse pendelaar in de kou staan.