Het Antwerps bestuursakkoord doorgelicht: De Wever III lijkt verdacht veel op De Wever II
14 december 2024
N-VA en Vooruit gaan de komende zes jaar verder samen de stad Antwerpen besturen. De PVDA slaagde er tijdens de campagne in om sociale thema’s zoals de wooncrisis en de staat van het openbaar vervoer hoog op de agenda te zetten. Het is dankzij die druk dat er hier en daar kleine overwinningen en vage beloftes te vinden zijn in het nieuwe akkoord. Maar wie maatregelen verwachtte om de verschillende sociale crises écht aan te pakken, komt bedrogen uit. De trendbreuk waar onze stad nood aan heeft, komt er niet. Het nieuwe bestuursakkoord leest als een groot déjà vu. De Wever II gaat zo naadloos over in De Wever III. Met een stad die uitverkocht wordt aan de projectontwikkelaars, waar het goed leven is voor de happy few, maar waar het leven voor de gewone Antwerpenaar steeds onbetaalbaarder wordt.
Elf asociale maatregelen uit het Antwerps bestuursakkoord:
Ondanks alle dure woorden tijdens verkiezingscampagne komt er geen einde aan de uitverkoop van de stad aan grote projectontwikkelaars. Sterker nog, het nieuwe stadsbestuur wil de regels verder gaan versoepelen. De stedenbouwkundige richtlijnen voor bouwprojectenprojecten in de binnenstad, 2060 en Nieuw Zuid worden “gereduceerd tot hun hoofdlijnen”. Het verlenen van vergunningen wordt flexibeler en eenvoudiger. Het betrekken van burgers bij bouwprojecten is duidelijk geen prioriteit.
2. Totaal gebrek aan ambitie op vlak van betaalbaar wonen
De wooncrisis was hét grote thema van de verkiezingscampagne. Dankzij PVDA was het talk of the town en kwamen er heel wat mooie beloftes over hoe de stad wonen meer betaalbaar kan maken. Maar daar is in het bestuursakkoord niets meer van terug te vinden. Er komen geen doelstellingen voor meer betaalbare woningen, geen hogere ambitie voor sociaal wonen, geen omkadering van de huurprijzen, minimaal aantal betaalbare en sociale woningen voor grote projecten.
Terwijl er 39.000 gezinnen op de wachtlijst voor sociaal wonen staan, wil dit stadsbestuur amper 7500 sociale woningen renoveren of bijbouwen. Wat dat in de praktijk geeft hebben we de afgelopen legislatuur gezien. Toen heeft het stadsbestuur naar eigen zeggen 5000 nieuwe of gerenoveerde sociale woningen gerealiseerd. Maar in totaal waren er op het einde van de legislatuur 100 sociale woningen minder en stond een recordaantal leeg. Het stadsbestuur past nu datzelfde truukje toe om haar totale gebrek aan ambitie te verbergen. Met dit beleid zal wonen in Antwerpen alleen maar duurder worden.
Ook op vlak van mobiliteit is er geen trendbreuk met het vorige bestuursakkoord. Met de PVDA hebben we de lamentabele staat van ons openbaar vervoer hoog op de agenda gezet. N-VA en Vooruit erkennen nu wel dat dat een pijnpunt is en dat het beter moet. Maar die ambitie wordt niet doorgetrokken in het akkoord. Zeker, er worden heel wat mooie beloftes gedaan. Maar we stellen vast dat zes jaar geleden… net dezelfde beloftes werden gemaakt. Een ringspoor, meer vervoer over water, nachttrams, tramverlengingen, een districtentram,...Het klinkt allemaal mooi, maar de vraag is hoe N-VA en Vooruit er voor gaan zorgen dat die dit keer wel gerealiseerd zullen worden.
Daarnaast zijn er heel wat problemen die gewoon niet worden aangepakt. Maatregelen om ons openbaar vervoer betaalbaar te maken ontbreken. Hoewel we voor een mobiliteitsinfarct staan met het samenvallen van de Oosterweelwerken en de renovatie van de premetrotunnels, blijven de maatregelen om tot een minder-hinderplan te komen zeer beperkt. Verder dan enkele vage beloftes over meer vervoer op het water en aandringen op een betere treinverbinding komt men niet.
Het bestuursakkoord blijft dus erg vaag over hoe we het openbaar vervoer in onze stad gaat verbeteren, maar men blijft wel inzetten op repressie voor wie de wagen nog nodig heeft. De Lage Emissiezonde blijft van kracht en ook de inzet van de scanwagens blijft behouden en kan zelfs worden uitgebreid.
4. Diversiteit: verbod op levensbeschouwelijke tekens in het onderwijs blijft
Een van de andere hete hangijzers van de campagne was het verbod op levensbeschouwelijke tekens. Veel Antwerpenaren kunnen vandaag niet aan de slag op de job of naar de les in een school die ze willen vanwege hun kledingkeuze, omwille van de ‘neutraliteit’. Maar die neutraliteit zit in het handelen, niet in hoe iemand zich kleedt. De PVDA legde daarom tijdens de campagne het voorstel op tafel om de hoofddoek toe te laten als functiekledij, zoals dat vandaag al in het Zorgbedrijf kan. Dat voorstel wordt nu verder onderzocht, maar enkel voor de stedelijke loketten en de ziekenhuizen. Het verbod wordt opnieuw herbevestigd in het onderwijs. Dat zorgt ervoor dat heel wat Antwerpenaren van bepaalde jobs en studierichtingen worden uitgesloten, puur omwille van wat ze op hun hoofd dragen.
De praktijktesten om dicriminatie op de arbeids- en huurmarkt op te sporen, blijven op sectorniveau en zullen dus niet gebruikt kunnen worden om bedrijven die hardnekkig discrimineren te bestraffen.
5. Zorgbedrijf blijft op droog zaad zitten
Deze week kwam Het Zorgbedrijf Antwerpen, dat instaat voor de publieke ouderenzorg in onze stad, nog in het nieuws als een van de duurste aanbieders van ouderenzorg in Vlaanderen. In een woonzorgcentrum van het Zorgbedrijf betaal je vandaag gemiddeld meer dan 2.400 euro per maand, veel meer dan het Vlaams gemiddelde voor een publiek woonzorgcentrum van 2.100 euro. Maar dat lijkt het stadsbestuur niet te deren: er staat geen enkele maatregel in het bestuursakkoord om de prijs te verlagen.
Bij het Zorgbedrijf wordt de deur opnieuw open gezet voor private investeerders. Hoewel er al jaren structureel bespaard wordt op de dotatie van het Zorgbedrijf, wordt er met geen woord gerept over wat men daaraan wil doen. De tekorten die het gevolg zijn van die te lage dotatie worden doorgeschoven naar de gebruikers, onze ouderen.
6. Kinderopvang: meer camera’s, maar werkdruk blijft torenhoog
Het stadsbestuur wil extra personeel aantrekken voor de stedelijke kinderopvang. Hoe ze dat willen doen, is niet duidelijk. In elk geval niet door de werkomstandigheden te verbeteren. Het aantal kinderen per begeleider wordt niet verlaagd, waardoor de werkdruk torenhoog zal blijven. Met onveilige situaties en hoge ziekte-uitval als gevolg. In plaats van dus iets te doen aan de werkdruk en de veel te hoge kindernorm, wil men de veiligheid verhogen door extra controle. Het personeel zal moeten werken onder cameratoezicht. Ook de voorrangsregels voor ouders die meer dan 4/5e werken die vanuit Vlaanderen werden opgelegd, en waar Vooruit zich altijd tegen heeft verzet, worden herbevestigd.
7. Dienstverlening
Ook wat het verhogen van de kwaliteit en toegankelijkheid van de dienstverlening betreft, blijft de Antwerpenaar op zijn honger zitten. Volgens het nieuwe stadsbestuur werkt alles perfect zoals het nu is. Administratieve achterstand bij de loketten? Politiekantoren en containerparken waar je enkel nog op afspraak terecht kan? Stedelijke loketten die maar een paar dagen per week geopend zijn? Allemaal geen probleem. Er wordt met geen woord gerept over extra openingsuren of bijkomende dienstverlening.
8. Middenveld wordt met meer argwaan dan ooit behandeld
De afgelopen legislatuur kwam buurtbewoners en middenveldorganisaties meermaals in actie tegen de plannen van het stadsbestuur. Besparingen op de jeugdsector, schrappen van de projectsubsidies voor de cultuurstudenten, het schrappen van buslijnen en de vele protesten van buurtbewoners tegen gecontesteerde bouwprojecten. Dat was vaak niet naar de wens van het stadsbestuur. Het nieuwe bestuursakkoord heeft een groot wantrouwen en wil het middenveld streng controleren en protesteren moeilijker maken.
Zo wordt het recht op protesteren ondergeschikt gemaakt aan ‘hinder’ voor ‘de rest van de bevolking’, een vrijgeleide om manifestaties in te perken en verder te criminaliseren. Middenveldorganisaties die bergen werk verzetten in onze stad worden dan weer verder aan strikte regels onderworpen. De grootsten onder hen krijgen zelfs een vaste ‘stadscommissaris’ die nauwgezet in het oog moet houden of ze de opdracht die ze van het stadsbestuur krijgen wel goed uitvoeren.
9. Prestigeprojecten blijven gehandhaafd
Het stadsbestuur blijft vasthouden aan de verschillende subsidieslurpende prestigeprojecten. De verdiepte kaaiweg aan de Scheldekaaien lijkt er onder druk van jarenlang protest niet te komen, maar het nieuwe stadsbestuur blijft rotsvast vasthouden aan de fietsbrug over de Schelde. Een project van maar liefst 254 miljoen dat grote delen van de dag zal open staan om schepen te laten passeren. Ook het prestigeproject van een Vlaams Culinair Centrum blijft behouden.
10. Kondigt N-VA-Vooruit-bestuur nieuwe personeelsbesparing aan?
Het stadsbestuur klopt zich op de borst dat er "voldoende personeel " is voor haar ambities en kondigt een "concurrentieel" personeelsbeleid aan. Overal horen we met PVDA dat personeel op haar tandvlees zit: aan de loketten, aan de vuilkar, in het sociaal werk, bij de kinderopvang, bij technische tekenaars... Niet alleen zijn er voldoende personeelsleden volgens de nieuwe bestuursploeg, ze willen de stedelijke werking nog verder tegen het licht houden en de efficiëntie opvoeren. Kondigt een nieuwe besparingsronde zich aan? Vorige legislaturen werden er telkens honderden jobs geschrapt.
11. Cultuur: projectsubsidies komen niet terug
Tijdens de vorige legislatuur gingen de N-VA en Vooruit met de botte bijl door de projectsubsidies voor beginnende kunstenaars. De stad bespaarde daarmee de voedingsbodem van de Antwerpse cultuur weg. Ook die maatregel wordt gewoon verdergezet. “De stad is fier op haar afstuderende kunstenaars", klinkt het in het bestuursakkoord. Jammer genoeg vertaalt die fierheid zich niet in het herstellen van de projectsubsidies. Ook de middelen van het “Fonds voor Nieuwe Makers”, dat die subsidies moest vervangen met een fractie van het vroegere budget, worden niet verhoogd.
Lichtpuntjes aan de Schelde
Hoewel er een gebrek aan ambitie is bij het stadsbestuur om de sociale crisissen in Antwerpen aan te pakken, zijn er hier en daar ook lichtpuntjes. Het feit dat er extra wordt ingezet op vervoer over het water, met onder andere de veerdiensten over de Schelde die worden uitgebreid, is een goede zaak. Extra tram- en buslijnen en de opening van de premetro zijn maatregelen die broodnodig zijn om ons openbaar vervoer te verbeteren. De dure en overbodige verdiepte kaaiweg komt er gelukkig niet. Die overwinningen zijn er niet vanzelf gekomen, maar dankzij de voortdurende druk van onderuit.
Op 13 oktober heeft de Antwerpenaar een sterk sociaal signaal gegeven, met de hoogste score voor de progressieve partijen in een halve eeuw. We moeten er nu voor zorgen dat het nieuwe stadsbestuur dit signaal niet kan blijven negeren. De PVDA zal in de gemeenteraad als grootste oppositiepartij opkomen voor een stad op mensenmaat, waar het algemeen belang voorgaat op dat van de grote projectontwikkelaars.