Een nieuwe Vlaamse studie over het cruisetoerisme, doorprikt de goednieuwsshow die al jaren wordt opgevoerd door het Antwerpse N-VA bestuur. Minister Demir, ook van N-VA, wil een algemeen beleid rond het cruisetoerisme uitvoeren voor de steden Brugge, Gent en Antwerpen. In de Antwerpse gemeenteraad vroeg Mie Branders (PVDA) om alvast geen stappen meer te zetten om het aantal cruiseschepen nog te verhogen.
De persoonlijke passie van Schepen Kennis voor cruiseschepen
Koen Kennis, Schepen voor Mobiliteit, heeft een persoonlijke passie voor cruisetoerisme. Met hart en ziel verdedigt hij hoe onze economie draait en de middenstand floreert dankzij de cruises. Die drijvende hotels met hun mega-uitstoot mogen in Antwerpen aanmeren tot vlak voor de kathedraal, pal in de Lage-emissiezone waar de gewone Antwerpenaar met een ouder autootje zich blauw betaalt aan boetes. Het stadsbestuur van N-VA, Vooruit en Open VLD vond zelfs in crisistijden 17,5 miljoen om een nieuwe cruiseterminal aan te leggen. Volgens Schepen Kennis geeft het cruisetoerisme een boost aan de middenstand en valt de impact op het milieu en de luchtkwaliteit wel mee, want de sector is toch o zo innoverend. En er is een enorm draagvlak bij de Antwerpenaar, want “er is nog niemand die een traan heeft gelaten bij het zien van zo’n boot”. Tot daar het buikgevoel van Koen.
Goednieuwsshow doorprikt
Vlaams Minister Demir zegt letterlijk: “dat er nog niemand een traan heeft gelaten bij het zien van zo’n boot, is geen graadmeter om aan beleid te doen.” In de studie van 170 bladzijden lezen we een heel ander verhaal over de impact van het cruisetoerisme. Ten eerste blijken de inkomsten voor de lokale middenstand veel minder dan ons altijd werd voorgeschoteld. De gemiddelde cruisepassagier geeft geen 80 maar 56 euro uit bij zijn uitstapje aan wal. Voor Vlaanderen komen de inkomsten uit cruisetoerisme neer op nog geen 0,5 procent van de totale opbrengsten uit toerisme.
En de grootste vervuiler is… een zeecruise
Cruiseschepen zijn bovendien de grootste uitstoters van CO2, NOX (stikstofoxiden), SOX (zwaveloxiden) en roet. Ze stoten veel meer dan vliegtuigen, wagens, treinen en bussen. En net als in de autosector, blijkt er ook heel wat sjoemeltechnologie te bestaan in de scheepvaart. Het Keel Laying Year, het jaar waarin de kiel (bodem) van een schip wordt gelegd en geregistreerd, bepaalt in welke Tier (vervuilingscategorie) het terecht komt. Tier I zijn de oudste en meest vervuilende schepen, voor Tier II en III gelden strengere normen. Recent gebouwde schepen zorgen dat ze hun kiellegging al langer geleden registreerden, en hoeven bijgevolg niet aan de striktere Tier-III-normen te voldoen.
Bij de invoering van de NECA en de SECA, als het ware de Lage-emissiezones voor schepen, konden de rederijen kiezen voor schepen die varen op een properdere brandstof of voor een scrubber , die de zwaveluitstoot moest terugdringen. De meeste rederijen kozen voor de scrubber in de uitlaat, omdat het financieel voordeliger was. Nu blijkt zo’n scrubber vooral een vervuilende oplossing te zijn. De SOX-en worden uit de schouw gescrubd om in de zee te lozen.
Het draagvlak bij de Antwerpenaar zakt jaar na jaar
Schepen Kennis’ buikgevoel zegt hem dat alle Antwerpenaren blij zijn met een cruise op de Schelde. We zijn tenslotte een maritieme stad! Coalitiepartner Vooruit heeft ook zo’n buikgevoel. Volgens fractieleider Hicham M’Zairh zijn wij “verzot op schepen aan onze rede”. Jammer voor beide heren, maar de Vlaamse studie zegt iets anders. Jaar na jaar kalft het enthousiasme voor cruiseschepen bij de Antwerpenaren af. Zestig procent vindt dat zeecruises een negatieve ecologische impact hebben.
Twee maten en twee gewichten
Voor de grote rederijen wordt de rode loper uitgerold. Ze krijgen een peperdure nieuwe cruiseterminal. Tot in 2021 moesten ze zelfs geen retributie betalen om in onze stad aan te meren! Bovendien rekent het stadsbestuur erop dat de cruiseschepen gaandeweg wel vergroenen, en dus krijgen zij geen boetes voor hun vervuilende uitstoten in de binnenstad. Ons wagenpark gaat onder Europese normen ook vergroenen, maar dat houdt het stadsbestuur niet tegen om wel te blijven cashen met de boetes van de LEZ. En zo ervaart de Antwerpenaar het ook: de stok voor de gewone burgers, de wortel voor de cruiserederijen.
Nog geen 4 jaar geleden hadden we hetzelfde debat in de gemeenteraad. Toen beloofde Schepen Kennis walstroom voor de riviercruises. Ook nu wordt dat weer gebruikt om de aandacht van de vervuilende zeecruises af te leiden. “De schepen moeten niet aan de ketting, wel aan de stekker”, zo verwoordde Vooruit het. Maar wat zien we? Vier jaar later zijn er nog steeds maar 4 elektriciteitskasten op de kades voor riviercruises. Ze willen er 50 in totaal, maar het gaat dus met een slakkengang vooruit.
En de Schepen, hij ging koppig door
“Ons beleid is niet zo slecht, de studie bevestigt dat”, beweerde Kennis tijdens het debat. Brugge, Barcelona, de Middellandse Zee, de Caraïben: allen passeerden ze de revue. Hij sprak nogmaals zijn geloof uit in de goede wil van de rederijen en herhaalde zijn eigen waarheid dat het cruisetoerisme voor dynamiek, welvaart en tewerkstelling zorgt in Antwerpen. Zijn coalitiepartners én CD&V en Vlaams Belang, volgenden als goede gelovigen en stemden de motie weg. Groen ondersteunde de PVDA-motie.
Motie:
Minister Demir geeft sterke argumenten om een debat te openen over hervormingen voor het cruisetoerisme in de steden Brugge, Gent en Antwerpen:
- dat "er nog niemand een traan heeft gelaten bij het zien van zo'n boot", is geen graadmeter om aan beleid te doen
- de discussie wordt ook in het buitenland gevoerd
- als Antwerpenaren de LEZ moeten respecteren, is het niet uitlegbaar en niet rechtvaardig dat je aan de andere kant zegt: die grote schepen laten we met rust
- je moet rekening houden met de Antwerpenaren, we willen dat die ambassadeurs zijn, dan moeten zij zich er ook goed bij voelen en ga je daar ook rekening mee moeten houden
