Vijf maanden lang trok PVDA de boer op met haar “Grote Bevraging” om te peilen naar de mening van de bevolking. In de provincie Antwerpen vulden maar liefst 23 561 mensen de bevraging volledig in. “Dat is een ongezien aantal voor een peiling door een politieke partij,” zegt federaal lijsttrekker Peter Mertens. “En dat leverde alvast één duidelijk resultaat op: voor de Antwerpenaar zijn eerlijke belastingen topprioriteit. Het is tijd voor een eerlijke bijdrage van de grote vermogens en multinationals.” In de stad Antwerpen haalde de PVDA 10.122 bevragingen op. De bevraagde sinjoren willen in hun stad een beter openbaar vervoer en een krachtdadige aanpak van armoede en de wooncrisis.
De PVDA stelde in haar bevraging, die ingevuld werd door 23 561 inwoners van de provincie Antwerpen, één open vraag: “Wat zou jij eerst veranderen als je het voor het zeggen hebt?” Daarnaast legde de partij dertig van haar voorstellen voor, onderverdeeld in zes nationale en vier lokale thema’s. Er werd gevraagd om de zes nationale thema’s (koopkracht, eerlijkere belastingen, wooncrisis, klimaatprobleem, politieke zelfbediening en waardig werk) te rangschikken volgens belangrijkheid. Zowel op de open vraag als in de top drie van belangrijkste thema’s, komen eerlijke belastingen er als eerste prioriteit uit (zie figuur 1).
“Dit bevestigt voor ons wat we al een tijdje horen: veel mensen hebben het gevoel zelf te veel belastingen te moeten betalen, terwijl de grootste bedrijven en de superrijken de dans ontspringen”, zegt Mertens. “De Vivaldi-regering verhoogde wel de accijnzen op energie, maar ons voorstel voor een miljonairstaks kan niet op voldoende steun rekenen.” De drie voorstellen voor eerlijkere belastingen zijn allemaal populair (zie figuur 2). Opvallend veel respondenten kozen ook de optie “andere” om te kunnen antwoorden dat ze alle drie de antwoorden een goed idee vinden. “Het is duidelijk dat er een breed draagvlak is voor een vermogensbelasting voor de 1% rijksten en voor een correcte bijdrage van de multinationals.”
Na eerlijke belastingen komt duidelijk koopkracht als tweede prioriteit naar voren, met ook hier een eis die er duidelijk uitspringt als meest populaire (zie figuur 3). “Veel mensen voelen dat de winkelkar duurder wordt en basisbehoeften als energie een steeds grotere hap uit het budget betekenen,” zegt Peter Mertens. “Dat de eis voor prijsblokkering van basisvoeding en energie zo populair is, hoeft dan ook niet te verbazen. Hoewel de Vivaldi-regering zich op de borst klopt dat ze de koopkracht van de mensen beschermd heeft, geven velen aan dat ze het moeilijk hebben om de eindjes aan elkaar te knopen. Er zijn nochtans maatregelen die snel genomen kunnen worden. Zoals 0% BTW op voeding en basisproducten bijvoorbeeld, dat zou een gemiddeld gezin 488 euro per jaar kunnen opleveren.”
Van de deelnemers aan de bevraging kwamen 10.122 uit de stad Antwerpen. De sinjoren kregen naast de nationale vragen ook enkele lokale vragen en prioriteiten voorgeschoteld.
Naast “eerlijke belastingen” antwoorden zij met “beter openbaar vervoer” wanneer hen in een open vraag gevraagd werd wat er als eerste aangepakt zou moeten worden. (zie woordenwolk, figuur 4) “Dat is echt opvallend” zegt Mertens. “Wanneer je mensen hun spontane gedacht vraagt over wat er moet veranderen komt de lamentabele werking van de trams en de bussen, bijna automatisch in het gesprek. In plaats van die problemen op te lossen, spelen Vlaams Minister Lydia Peeters (Open VLD) en Antwerps schepen Koen Kennis (N-VA) een spelletje zwartepieten over wiens schuld het is.” 
Op nummer één van lokale prioriteiten staat voor hen de aanpak van armoede in de stad. (zie figuur 5) “Zes jaar geleden kwam dat thema ook met stip op één in onze bevraging en daar is niets aan veranderd. Dat is niet verwonderlijk met de koopkrachtcrisis die welig tiert. Steeds meer mensen hebben moeite met het betalen van de winkelkar, de energie en de huur of de afbetaling. Ze komen in de problemen. Maar wat doet het stadsbestuur? Die bouwt de open loketten af, waar mensen hun problemen kunnen melden en hulp kunnen krijgen bij moeilijke administratie. De sociale organisaties in de stad moesten hun werking inperken omdat hun middelen niet mee stegen met de stijgende kosten door inflatie,” zegt Peter Mertens.
Onder de meer dan 2000 Antwerpse jongeren onder de dertig die bevraagd werden valt op dat zij veel meer dan gemiddeld wakker liggen van de wooncrisis in Antwerpen. Zij vinden dat bij de nationale thema’s bijna even belangrijk als eerlijke belastingen. (zie figuur 6) “Ga als jong koppel of alleenstaande maar eens op zoek naar een betaalbare woning in Antwerpen” zegt Mertens, “je komt meteen in concurrentie met tientallen anderen omdat er zo’n groot gebrek is aan betaalbare woningen.”
“Wij gaan nu met al die resultaten aan de slag om ons programma verder te verfijnen,” besluit Mertens. “Vanaf 11 maart gaan we dan met die voorstellen naar de mensen toe. Met onze PVDA On Tour zullen we op 27 verschillende plaatsen in de provincie onze eisen en ideeën komen voorstellen.”
De data en locaties zijn te vinden op https://antwerpen.pvda.be/agenda/on-tours-2024.
