Dokter aan het stuur: "Chauffeurs bij De Lijn zitten constant met een jetlag"

Koen Dereymaeker

In de loop van zijn stage kreeg Egmont Ruelens veel bus- en tramchauffeurs bij zich met klachten over stress en andere fysieke problemen. "Ze hadden rugpijn waartegen geen medicatie hielp of meldden zich met een burn-out. Daar stond ik dan met mijn stethoscoop en mijn bloeddrukmeter."

In “Dokter aan het stuur”, dat leest als een trein, beschrijft de auteur levendig de moeilijke werkomstandigheden van chauffeurs. De bijna onmogelijke combinatie van job en gezin door wisselende uren, de slechte staat van het materiaal en de structurele onderbezetting maken de job heel zwaar.

Het grote personeelstekort maakt dat de werkdruk hoog is en dat vakantiedagen moeilijk kunnen worden opgenomen. In Antwerpen is er een acuut personeelstekort. In december vorig jaar kwam aan het licht dat er alleen al in de provincie Antwerpen een tekort is van 400 personeelsleden. Een telling in december leerde dat per dag gemiddeld 52 geplande ritten niet gereden worden. Zo worden ook de reizigers erg getroffen.

"Ik heb vaak meegemaakt dat mijn ‘voormaat’ - de bus voor mij – wegviel”, getuigt Ruelens. “Mensen staan dus lang te wachten tot ik eraan kom. Ze zijn al boos voor ze opstappen. Ik moet overal langer halt houden om al die mensen te laten opstappen, waardoor ik mijn opgelegde tijd overschrijd. En ik heb niet genoeg geslapen en dus geen energie meer om nog vriendelijk te zijn."

Als gevolg van onderbezetting wordt er geknipt in de dienstverlening. Vorige maand nog werd beslist om te knippen in de dienstregeling van tram 24 wegens een tekort aan tramchauffeurs. Alleen nog tijdens de spitsuren op werkdagen rijdt er een tram tussen de Melkmarkt en de Stenenbrug. Vorige winter waren er plannen om de frequentie van bepaalde lijnen te verlagen en ze op zomerregeling te laten rijden. Dat in een stad die bijna dagelijks in het nieuws komt vanwege fileproblemen.

Geen oplossingen zonder openbaar vervoer

Ruelens was woensdagavond te gast bij Van Gils en Gasten: "Mijn boek is een pleidooi voor een goed openbaar vervoer. Investeer in openbaar vervoer, we zitten met een enorm probleem van luchtvervuiling en files in Vlaanderen. Hoe ga je dat oplossen als je het openbaar vervoer daar niet in meeneemt."

Maar de Vlaamse regering doet net het omgekeerde. Voor minister van mobiliteit Weyts en directeur-generaal van De Lijn Kesteloot zijn niet het aantal reizigers en de stiptheid van tel, maar de “kostendekkingsgraad”, en die zou op goede weg zitten. "De Lijn moet bewijzen dat ze een vergelijking met de privésector kan doorstaan”, aldus de directeur-generaal.

Op de bres voor openbaar vervoer

Twee weken terug kwam de Borgerhoutse afdeling van de PVDA naar buiten met de resultaten van een bevraging bij buurtbewoners en passanten op de Turnhoutsebaan over de mobiliteit en het al dan niet openen van premetrostation Drink. Maar liefst 97% van de respondenten wil het premetrostation Drink geopend zien. Het zoveelste duidelijk signaal dat de bevolking beter openbaar vervoer wil.

"Als u dit gelezen hebt, zult u nooit meer met dezelfde ogen naar uw buschauffeur kijken", schrijft de krant De Standaard over “Dokter aan het stuur”. Het boek van Egmont Ruelens is dan ook een sterk pleidooi voor het openbaar vervoer van de toekomst. Meer mensen naar het openbaar vervoer, dat moet het nieuwe normaal worden.