Antwerpse metaalvakbonden winnen belangrijke rechtszaak voor stakingsrecht

Vorig jaar staakten de 800 arbeiders van tractorbedrijf Case New Holland industrial (CHNi) voor betere werkomstandigheden. De directie reageerde zeer agressief met deurwaarders, dwangsommen en stakingsbrekers. Na verzet van ACV-CSC METEA en ABVV Metaal bevestigt het Antwerpse hof van beroep dat het stakingsrecht geschonden werd door de directie. Een belangrijke overwinning voor alle werknemers in ons land.

Op maandag 20 maart 2017 besloten de arbeiders van de afdelingen logistiek, shipping en receiving van CNHi het werk neer te leggen. Na jaren van noodsignalen over het tekort aan personeel en hulpmiddelen, gevolgd door loze beloftes bij de directie, is de maat vol. Eerst lijkt de directie zich constructief op te stellen, maar op de vraag van de arbeiders om de anderhalf uur werkonderbreking te vergoeden, reageert ze negatief. De arbeiders van de drie afdelingen beslissen de werkonderbreking verder te zetten. Anderhalve dag later dient de directie bij de burgerlijke rechtbank een eenzijdig verzoekschrift in en vordert enkele managers en bedienden van andere afdelingen op om het werk van de stakende arbeiders over te nemen. Die moeten handschoenen en vestjes aantrekken en doen alsof ze werkwillig zijn.

Dit gaat over ons stakingsrecht

Het inzetten van stakingsbrekers is de ergst mogelijke aanval op stakende arbeiders. In de meeste landen is deze praktijk wettelijk verboden, ook in België. Dat CNHi ze toch toepaste is erg gevaarlijk. Net zoals de beslissing van de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg die tijdens de staking zeer verregaande dwangsommen uitsprak in vage termen, waardoor elke sociale actie zowat onmogelijk werd.

De vakbonden ACV-CSC METEA en ABVV Metaal lieten het daar gelukkig niet bij en gingen in verzet. De PVDA steunde de vakbonden en was ook aanwezig bij de zitting in de rechtbank op 25 juni.

• Lees hier het artikel “Stakingsrecht moet ook bij CNHi gerespecteerd worden”

Op 17 september haalden de vakbonden uiteindelijk hun slag thuis. In een gemotiveerd arrest stelt het Antwerpse hof van beroep dat het stakingsrecht, zoals gegarandeerd door artikel 6.4 van het Europees Sociaal Handvest, wel degelijk geschonden was. De vakbonden en werknemers hebben hun stakingsrecht vreedzaam uitgeoefend, zonder geweld of bedreigingen. Het hof bevestigt dat het stakingsrecht een fundamenteel recht is. Hiermee schaart het zich achter de vakbonden, werknemers en iedereen die in ons land actie wil voeren.

Niet de eerste keer, ook niet de laatste keer

Op korte tijd werd het stakingsrecht op verschillende fronten aangevallen. Bruno Verlaeckt, de voorzitter van het Antwerpse ABVV, werd op vrijdag 29 juni veroordeeld voor het organiseren van “kwaadwillige belemmering van het verkeer” tijdens de algemene staking van 24 juni 2016. Het vonnis voorziet geen straf, maar het betekent wel een ernstig precedent dat alle democraten zorgen moet baren. Tegelijk werd Tom Devoght, delegee in de Antwerpse chemie, voor dezelfde feiten vervolgd, maar vrijgesproken.

Het maakt deel uit van voortdurende aanvallen van de regering en de werkgevers tegen het stakingsrecht en het recht op collectieve actie. Het begon met de spoorwegen en de “minimumdienstverlening” daar. Daarna ging de regering nog veel verder door in de gevangenissen een minimumdienstverlening in te voeren en het mogelijk te maken dat cipiers worden opgevorderd. Vandaag vraagt de regering – samen met de werkgeversorganisaties – aan de vakbonden om regels op te stellen die het stakingsrecht beperken. Met die regels wil ze de vakbonden “verantwoordelijk” kunnen stellen, dat wil zeggen hen als organisatie veroordelen bij incidenten tijdens een staking of actie. Het doel is vakbondsorganisaties te intimideren en te verlammen uit angst voor een rechtszaak.

Sociale en democratische rechten gaan hand in hand

Als democratische rechten zoals het stakingsrecht of het recht op actievoeren het winstbejag van economische elites in de weg staan, worden ze bedreigd. In de geschiedenis van het kapitalisme is de stem van de werkende bevolking nooit zomaar gehoord. De werknemers hebben alles moeten afdwingen. Democratische rechten helpen daarbij. De pogingen om het stakingsrecht te beknotten toont een autoritaire visie van de regering en werkgevers. Ze dromen van een samenleving waarin de stem van het volk gesmoord wordt en de 1% de touwtjes in handen heeft. Dan kunnen ze doen met onze sociale rechten wat ze willen. Mini-jobs, werken tot 67 of ouder, lage werkloosheidsuitkeringen … het komt ze goed uit. Vandaar dat we moeten blijven opkomen voor zowel sociale als democratische rechten. De twee gaan hand in hand.