Antwerpen Onderwijshoofdstad: beter laat dan nooit

Op het einde van de legislatuur legt Schepen voor Onderwijs Claude Marinower een ambitienota neer die moet dienen als leidraad om de hoge ongekwalificeerde uitstroom in het Antwerps onderwijs tegen 2028 terug te dringen. "Beter laat dan nooit", zegt PVDA-gemeenteraadslid Mie Branders. "We juichen elke inspanning om de kansen van jongeren in het onderwijs te verhogen toe, want het is heel erg nodig. De 6 speerpunten van de ambitienota zijn zeker waardevol, maar we zien ook een tegenstelling met het gevoerde beleid van de afgelopen 5 jaar."

Eerst vijf jaar besparen en schrappen

In het Antwerps bestuursakkoord stond te lezen dat onderwijs bij de prioritaire doelstellingen hoorde. Papier is geduldig: het stadsbestuur heeft de werkingskosten met 16 miljoen euro afgebouwd en 50 voltijdse equivalenten laten afvloeien. Het stadsbestuur bespaarde ook op de voor- en nabewaking. Het Initiatief Buitenschoolse Kinderopvang (IBO) werd opgedoekt, want het kostte 3,5 miljoen euro per jaar voor 527 opvangplaatsen. De stad schuift het werk nu door naar vzw’s zoals Komma en Koraal, die met minder geld meer kinderen moeten opvangen. Dat kan alleen door de inzet van vrijwilligers, interim-contracten of deeltijdsen, of door de ouders een hogere bijdrage te doen betalen. Met de verkoop van Home Mathilde Schroyens aan zee, zette het stadsbestuur een punt achter 100 jaar openluchtklassen en verving ze door vouchers van 18 euro. Helemaal onbegrijpelijk is dat op het einde van de jaarrekening, de overschotten van het stedelijk onderwijs teruggestort worden in de algemene stadskas. Met de PVDA eisten we jaar na jaar dat die broodnodige middelen in het onderwijs blijven.

Voor de klas willen staan of voor de klas mogen staan?

Daarnaast hebben we vragen bij ambitie 4: 'Van Antwerpen een stad maken waar (startende) leerkrachten in willen werken'. Willen of mogen? We leveren in onze hoge scholen fantastische leerkrachten af, gedreven en vol goesting om er in te vliegen, maar sommigen van hen krijgen de boodschap dat ze nooit welkom zullen zijn om voor de klas te staan, wegens het obsessief vasthouden aan het hoofddoekenverbod. Van de kinderen die volgend jaar naar het eerste leerjaar gaan, hebben 7 op 10 kinderen andere dan Vlaamse roots. Ons lerarenkorps is geen afspiegeling van die populatie en dat klopt niet. Kinderen die zich herkennen in hun lerarenkorps, zullen gemakkelijker aarden op school. Zolang het Antwerps Onderwijsbeleid afgestudeerde leerkrachten beoordeelt op klederdracht in plaats van op capaciteiten, zal er geen vooruitgang komen bij ambitie 4.

Enkel goeie wil of ook boter bij de vis?

De ambitienota ademt veel goeie wil uit, maar ambitieus beleid kan pas doorwegen als er mensen en middelen tegenover staan. Met de PVDA zagen we in de allerlaatste budgetwijziging van dit stadsbestuur helemaal geen ambities in die richting.

Individuele of structurele oplossingen

De diagnose van de toestand in Antwerpen is hard: “40% van alle leerlingen zijn SES-leerlingen*, wat het dubbele is van het Vlaamse gemiddelde. Ook op het vlak van vroegtijdig schoolverlaten scoren we helaas dubbel zo hoog als Vlaanderen. Tot slot worstelen we ook met een hoge uitstroom van leerkrachten: 40% verlaat het Antwerpse onderwijs binnen de 5 jaar.“ Mie Branders: "Te grote klassen, een watervalsysteem, het behoud van ASO-TSO-BSO, B-attesten, te vroege studiekeuzes, en een falend armoedebeleid… het zijn allemaal structurele oorzaken van een Vlaams onderwijssysteem dat de ongelijkheid maar niet kan wegwerken. Een aanpak op het vlak van de individuele leerling zal onvoldoende zijn om de zieke te genezen. Er is nog heel wat werk te doen op structureel niveau."

Lees hier het onderwijsluik uit ons Stadsprogramma.

* https://www.stedelijkonderwijs.be/basis/sociaal-economische-status