Op de gemeenteraad van maart had PVDA fractievoorzitter Peter Mertens enkele vragen rond de nakende vestiging van Amazon op de Blue Gate site. Hoewel er allerlei ecologische voorwaarden aan de vestiging hangen, krijgt Amazon op het vlak van sociale en fiscale voorwaarden carte blanche van het stadsbestuur.
Op het einde van dit jaar opent webwinkel Amazon haar eigen bezorgcentrum op de site van Blue Gate, op het voormalige industrieterrein Petroleum Zuid. Het Antwerps stadsbestuur investeerde de afgelopen jaren stevig in de sanering van de gronden van de site, om er een “klimaatneutraal bedrijventerrein voor innovatieve, circulaire ondernemingen” uit de grond te stampen.
Het feit dat zij in Antwerpen neerstrijken betekent dan wel de komst van extra werkgelegenheid, maar het bedrijf van multimiljardair Jeff Bezos zal een groot deel van het werk laten gebeuren door “onafhankelijke bezorgpartners.”
De kwalijke reputatie van pakjesdiensten
Dit betekent werk voor naar schatting zo’n tweehonderd chauffeurs, maar laat net daar het addertje onder het gras zitten. We bevinden ons namelijk in een periode waarin niemand omheen de problematiek van sociale dumping in de sector van de pakjesdiensten kan.
De dag van de gemeenteraad was er nog een inval bij verschillende depots (in Wommelgem, Willebroek, en Turnhout, ) van PostNL, waarbij verschillende inbreuken op de sociale wetgeving werden vastgesteld.
De depots werden verzegeld en negen mensen werden gearresteerd, onder meer voor mensenhandel.
Sociale dumping, fraude, en uitbuiting van werknemers tiert welig bij de pakjesdiensten. Meteen ook de reden waarom Peter Mertens schepen van werk Erica Caluwaerts (Open VLD) aan de tand voelde over de toekomstige werking van Amazon op Blue Gate.
Vestigingsvoorwaarden Blue Gate zijn enkel ecologisch van aard
Schepen Caluwaerts vertelde dat er wel degelijk voorwaarden zijn voor bedrijven die zich willen vestigen op Blue Gate. Zo moet er een duurzaamheidskeurmerk behaald worden, moet de vestiging koolstofneutraal zijn, moeten er laadpalen voorzien zijn voor elektrische wagens, enzovoorts.
Allerlei voorwaarden rond duurzaamheid dus, waar PVDA natuurlijk volledig achter staat.
Het probleem zit hem echter in dat er heel erg gefocust wordt op duurzaamheid, maar dat er op sociaal en fiscaal vlak geen voorwaarden en controlemechanismen zijn. Zeker gezien de recente actualiteit en het feit dat Amazon spreekt van samenwerking met exact die pakjesdiensten die vandaag in opspraak komen.
Of zoals Peter Mertens het verwoordde: “Het gaat net iets te veel over laadpalen, en iets te weinig over sociale criteria.”.
Gezien de geschiedenis van het Antwerps stadsbestuur om problemen met sociale dumping (bijvoorbeeld in de bouwsector) te ontkennen is het voor de PVDA duidelijk dat er niet enkel afspraken rond duurzaamheid gemaakt moeten worden met Amazon, maar ook kaderafspraken met garanties op volwaardige jobs in plaats van interimjobs, en die er voor zorgen dat sociale dumping uitgesloten is, dat onderaannemingen niet worden uitgeperst als citroenen, en die er voor zorgen dat de winsten die in Antwerpen worden gemaakt niet worden doorgesluisd naar belastingparadijzen.
Stad moet zelf ook verantwoordelijkheid nemen
Caluwaerts antwoordde nog door te verwijzen naar het federale niveau als het op sociale componenten aankomt. Bovendien is het volgens haar beter dat Amazon zich hier vestigt, waar ze zich moeten houden aan de Belgische arbeidswetgeving, dan dat ze zich in het buitenland vestigen, waar er laksere controles zijn.
Het is natuurlijk niet zo dat omdat er bepaalde wetgeving is, dat bedrijven zich daar per se aan houden. Dat hebben de recente invallen bij PostNL, DPD, GLS, en anderen bewezen. Ook de vakbonden vragen al jaren om betere statuten voor e-commerce.
De blijvende mistoestanden bij pakjesdiensten zijn een reden om bezorgd te zijn wanneer Amazon op zoek gaat naar bedrijven die hun pakjes voor de laagste prijs op hun bestemming kunnen krijgen.
Ze zouden het stadsbestuur op zijn minst moeten motiveren tot extra controle en waakzaamheid.
