DeWaterbus stopt volgende week met varen op het Albertkanaal. Ze startte amper 10 maanden geleden. Omdat het Antwerps Havenbedrijf zelf niet meer wil investeren in het vervoer over water, beloofde de Vlaamse Regering om vanaf 1 januari 2020 de financiering van DeWaterbus over te nemen. “Dat is dus de halve waarheid”, zegt PVDA-gemeenteraadslid Mie Branders. “Vlaanderen neemt slechts 1 van de 2 routes over. In plaats van de oostelijke arm van DeWaterbus te amputeren zou men beter moeten zoeken naar oplossingen.”
Tien maanden proef in plaats van twee jaar
In februari 2019 startte DeWaterbus met haar nieuwe oostelijke route over het Albertkanaal. Dezelfde DeWaterbus op het Scheldetraject bleek toen al erg succesvol met meer dan 420.000 gebruikers. “Met de oostelijke uitbreiding op het Albertkanaal willen we verder schrijven aan dit succesverhaal”, zo promootte havenschepen De Ridder de nieuwe route toen.
Tien maanden later ligt die ambitie in de vuilbak. Nochtans was de testperiode voorzien op twee jaar. Dat zegt voormalig schepen van Mobiliteit Erik Block (CD&V) uit Schoten. Samen met zijn collega Luc Monsieurs (Dorpspartij Durf!) uit Wijnegem betreurt hij de vervroegde stopzetting en spreekt hij van een jojobeleid.
Investeer in openbaar vervoer
Het Havenbedrijf beweert dat tijdens de evaluatie van de Albertkanaalroute werd vastgesteld dat de middelen die geïnvesteerd worden niet te verantwoorden zijn in functie van de resultaten. Mie Branders vroeg als gemeenteraadslid die evaluatie op: “Wanneer men evalueert moet men het hele plaatje maken op economisch, sociaal, ecologisch en mobiliteitsvlak. In degelijk openbaar vervoer moet je investeren.”
De route ging als proefproject van start, maar krijgt bij tegenvallende cijfers niet de kans om verbeterd te worden. Niet dat de noden niet hoog zijn, integendeel. “De grote verkeershinder door de werken aan de Oosterweelverbinding moet nog komen. Toch worden alternatieven nu al stopgezet. Ook de overstapmogelijkheid op tram 24, die twee weken geleden haar eindhalte aan het Havenhuis kreeg, wordt niet eens uitgetest”, stelt Mie Branders.
Verder zoeken naar oplossingen is duidelijk geen piste
Als reden voor het vroegtijdige stoppen wordt de lage snelheid aangehaald. Tijdens de lancering van DeWaterbus op het Albertkanaal werd nog gewag gemaakt van een snelheid van 18 km/uur. Niet zoveel trager dan een gemiddelde fietser. Nu schuift men 12 km/uur naar voor als maximum snelheid. “We vragen ons af wanneer die 6 km/uur verschil gesneuveld is”, zegt Mie Branders. “En mogen we dromen van innovatieve alternatieven die wél sneller kunnen varen én toch de kaaimuren sparen?”
Ook het passagiersaantal valt tegen. “Een reden te meer om na te denken over het op-pimpen van de route, in plaats van ze te schrappen”, zegt Mie Branders. “Bestaat er in de evaluatie een piste voor het doortrekken van de verbinding door de haven tot aan de Zandvlietsluis? Daar werken duizenden mensen en er is geen enkel openbaar vervoer voorhanden. Openbaar vervoer over water in de haven is de logica zelve. Waar wachten we op?”
Communicatie is prioritair, openbaar vervoer voor werknemers secundair
“Het Havenbedrijf Antwerpen is met initiatieven zoals DeWaterbus een motor voor innovatieve mobiliteitsoplossingen ten dienste van de bredere havengemeenschap”, toeterde havenschepen De Ridder nog in februari. Het goede nieuws wordt altijd met de nodige communicatie-snufjes onderstreept. Dat het beloofde haalbaarheidsonderzoek naar de verlenging van de Schelderoute tot Temse en Bornem niet eens gebeurde, daarover werd niet gecommuniceerd.
In de Antwerpse gemeenteraad van september maakte De Ridder zich sterk dat ze bij Vlaanderen de financiering zou vinden die het Havenbedrijf niet meer wilde ophoesten. Dat er bij die overdracht een stuk van het aanbod moest sneuvelen, hoorde niet bij de communicatiestrategie. “De PVDA voorspelde op die gemeenteraad dat er bij de overdracht gemorreld zou worden aan de huidige tarieven, frequenties of het aantal haltes. De meerderheidspartijen N-VA, Spa en OpenVLD wuifden onze bezorgdheid toen laconiek weg”, brengt Mie Branders in herinnering.
“Gisteren kregen we alweer een goednieuwsshow”, zegt Mie Branders. “Er komen extra haltes op de Schelderoute, de dienstverlening wordt beter. Dat is allemaal maar half waar. Want één van de twee routes wordt weggeknipt. Dat is de realiteit.”
Perscontact: Mie Branders
Lees ook: Behoud DeWaterbus: Betaalbaar, betrouwbaar en openbaar