Als allerlaatste daad voor zijn vertrek besliste Schepen Philip Heylen, tevens voorzitter van de Raad van Bestuur van Afvalintercommunale ISVAG, om een nieuwe verbrandingsoven te laten bouwen. Mie Branders (PVDA) noemde het op de gemeenteraad van oktober een historische vergissing en roept op om afval te verminderen aan het begin van de keten in plaats van het merendeel van het afval te verbranden. Lees hieronder haar interpellatie.
In 2020 loopt de milieuvergunning voor de verbrandingsoven af. Dit zou een keerpunt kunnen zijn, want er liggen enorme kansen open om met de stad Antwerpen een uitdoofscenario voor de ISVAG-oven uit te tekenen. Iedereen in deze gemeenteraad is het hier over eens: verbrandingsinstallaties zijn enkel en alleen nodig voor het aller-aller-resterende residu van afval, dat nergens anders naartoe kan. Het allerbelangrijkste is preventie, recuperatie en hergebruik van afval als grondstof. Bovendien zijn wij er met de PVDA van doordrongen dat afvalverbrandingsinstallaties niet in een woonwijk thuishoren.
Tijdens de commissie vorige week gaf u de indruk dat we het groot lot hebben gewonnen met ISVAG: groene energie productie, warmtenetkoppeling, waste to energie, rookpluimen zonder emissies, … Wij zijn de beste van heel Europa. Eigenlijk zijn we altijd in alles de beste. En als kers op de afvaltaart wordt de hernieuwde site een architecturaal hoogstandje langs de spuuglelijke Boomsesteenweg. Dat zet het aantal landmarks dat hier vanavond in de gemeenteraad is uitgevonden op drie: de ISVAG-oven, het 'mastergebouw' van de politie, en het Tolhuis.
De werkelijkheid ziet er een tikkeltje anders uit. Als wij aan groene energie denken, dan denken wij niet aan restafvalverbranding, maar wel aan wind, getijden en zon. Waste to energie: laat ons energie besparen aan het begin van de keten. Bij de productie van afval valt er nog een wereld aan energie te besparen. Een verbrandingsoven is geen elektriciteitscentrale of een warmtenetcentrale: het is een afvalwegwerker. En liefst zo’n klein mogelijke. Als we goed lezen, blijkt de warmtenetkoppeling in het dossier van ISVAG trouwens een intentieovereenkomst te zijn. De nieuwe installatie zal een stimulans zijn voor warmtenetkoppeling. Er zijn helemaal geen garanties, enkel intenties en stimulansen. Antwerpen is zeker niet de beste leerling van de klas op vlak van afvalselectie. Integendeel, we hangen onderaan de rij als het gaat over verminderen van huishoudelijk afval. Daar valt ook nog een hele weg af te leggen.
Alle kansen voor een ommekeer in het afvalbeleid lagen open, maar u hebt ze laten liggen. Op vlak van democratie en transparantie is het een gemiste kans. We krijgen hier een mededelingsdemocratie. We krijgen de info nadat de beslissingen gevallen zijn. Er is geen overleg met partners die input kunnen hebben. Alle studies zijn openbaar orakelde u vorige week in de voorbereidende gemeenteraadscommissie. Tot vanmorgen was er nog geen enkele studie raadpleegbaar. Ten tweede blijft het locatieonderzoek een zwakke schakel. In heel Antwerpen zou er geen betere plek voor een verbrandingsoven zijn dan in een woonwijk. Het studie rond het locatie-onderzoek bleef tot nu toe onvindbaar. Ten derde stonden alle intercommunales achter het plan van de Vlaamse Regering om de capaciteit van afvalverbranding niet meer uit te breiden. Ze hebben dat niet getekend met het mes op de keel, ze hebben dat getekend als partner, als uitvoerders van een beleid. En wat zegt u: wij doen onze zin. Wij volgen het Vlaams Beleid niet, wij volgen het Philip Heylen-beleid.
Het is bijzonder interessant te zien dat de vijf intercommunales die het best scoren op vermindering van restafval, zelf niet aan afvalverbranding doen. Zij nemen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid op. Intercommunales die wél aan afvalverbranding doen scoren veel minder goed.
Schepen, u had hier op het einde van uw schepenambt in schoonheid kunnen eindigen met een ambitieus plan voor minder huishoudelijk afval en een uitdoofscenario voor de ISVAG-oven. Maar u kiest ervoor om die ISVAG-oven te betonneren in de Neerlandwijk en hem nog uit te breiden ook. Dat is een historische vergissing.
