Skip to content

Dakterras MAS na 7 jaar nog altijd niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers

Dakterras MAS na 7 jaar nog altijd niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers

Mie Branders (PVDA) kwam op de Antwerpse gemeenteraad van februari 2018 tussen over de toegankelijkheid van het dakterras van het MAS en over de schadelijke effecten van private sponsoring van culturele instellingen. Lees hieronder haar tussenkomst, de reactie van Schepen van Cultuur, Caroline Bastiaens (CD&V), en het stemgedrag van de gemeenteraad.

Dakterras niet toegankelijk

Mie Branders (PVDA): Op 17 juni 2011 bezochten ervaringsdeskundigen en begeleiders van verschillende verenigingen van personen met een handicap het Museum aan de Stroom (MAS). Eén van de adviezen betrof het toegankelijk maken van het dakterras van het museum voor mindervaliden. Dit vroeg een bouwkundige ingreep, onder andere het doortrekken van de lift naar het dak. Aan Neutelings Riedijk Architecten (verder NRA) werd gevraagd om een aantal scenario’s uit te werken voor het toegankelijk maken van het dakterras. Op basis van een eerste zeer beperkte studie berekende het architectenbureau een minimale kostprijs van 400.000 euro exclusief btw. Aangezien hiervoor in de toenmalige meerjarenbegroting geen middelen voorzien waren, werd dit project on hold gezet. In 2013 benaderde de energieraffinaderij Total de stad Antwerpen met het voorstel om de stedelijke musea en erfgoedinstellingen financieel te ondersteunen.

Eerste studie

Mie Branders: Na overleg besloot het stadsbestuur de steun van Total te gebruiken om het dakterras van het MAS toegankelijk maken. Aan de architecten die het MAS ontwierpen, werd opnieuw gevraagd een voorstel inclusief raming uit te werken. Dit resulteerde in een schetsontwerp met een raming van 600.000 euro inclusief btw. Total engageerde zich om 300.000 euro als sponsoring bij te dragen voor dit project. De stad zou het resterende bedrag ophoesten. Bij de begrotingsopmaak in 2015 werden de nodige stedelijke middelen ingeschreven in de meerjarenbegroting.

Total zou betalen in drie schijven van 100.000 euro, de laatste schijf bij afwerking van het project, streefdatum 31 december 2017. In de sponsorovereenkomst wordt gedetailleerd beschreven op welke wijze Total bijdraagt aan de realisatie van dit project en welke tegenprestaties de stad daarvoor biedt op vlak van exclusivity, exposure en hospitality. Wij vonden terug dat op 11 april 2014 10.000 euro werd betaald aan NRA voor een studie rond de toegankelijkheid van het dakterras. Die studie werd op 19 december 2014 goedgekeurd door het College van Burgemeester en Schepenen.

Tweede studie

Mie Branders: Een jaar later, op 27 november 2015, keurde het college 100.000 euro aan erelonen voor NRA goed. Nu vernemen wij dat de ambitie om het dakterras van het MAS terug toegankelijk te maken, op de lange baan is geschoven. Alleen de afwerking van het voorontwerp kon gerealiseerd worden. Waarom de eigenlijke realisatie van de lift niet volgt, komen we niet te weten. De 200.000 euro resterend sponsorbedrag van Total wordt in het voorliggend agendapunt naar de restauratie van een stukje Rubenshuis overgedragen: in ruil voor exclusivity, exposure en hospitality. Tweemaal gewonnen!

Art or Oil?

Mie Branders: Private sponsoring van stedelijke musea en erfgoedinstellingen heeft twee bekende nadelen. Ten eerste, hoewel de overheid het grote deel van de rekening betaalt, kan een bedrijf voor een in verhouding klein bedrag met het prestige gaan lopen. Het publiek krijgt zo een scheef beeld en vergeet dat het zichzelf als belastingbetaler dankbaar mag zijn. Ten tweede zijn het doorgaans die bedrijven die nood hebben aan een facelift voor hun imago, die graag hun naam verbinden aan cultuur. In dit agendapunt heet dat: 'Total wil zijn maatschappelijk engagement opnemen'. Wij zouden al heel blij zijn als Total gewoon zijn fiscaal engagement zou opnemen en eerlijk belastingen betaalt, zoals wij dat doen.

In London voerden kunstenaars jarenlang actie tegen British Petroleum als sponsor van cultuur. De acties rond Liberate Tate deden een breed publiek nadenken over ethische sponsoring. Als we private spelers toelaten, wat is dan de inzet? In het geval van Tate, toch een internationale klepper, werd de sponsoring van BP na een jarenlange campagne stopgezet in 2017. In Antwerpen gaan we in 2018 het Barokjaar vieren met Rubens, versierd met het logo van Total. Art of Oil? Dat is de vraag!

Wij willen geen gesponsorde maatschappij, wij willen een fiscaal rechtvaardige maatschappij. Daarom zullen we dit punt vandaag niet goedkeuren.

Schepen Bastiaens: "verdergaan op de ingeslagen weg"

Schepen Bastiaens (CD&V): Ik wil tussenkomen op het laatste punt, de private sponsoring. Ik ben heel blij dat bedrijven zoals Total zich engageren in de stad. Ik denk dat de return die zij hiervoor krijgen zeer billijk is en eerder aan de beperkte kant. Het toont aan dat Total zich inschrijft in het beleid, zonder eisen te stellen. Ze contacteerden ons met de boodschap: 'Wij willen culturele projecten mee mogelijk maken'. Aangezien de investering in het MAS op deze termijn niet haalbaar was, hebben wij hen gevraagd om in een ander project te investeren.

Het is de steun van bedrijven zoals Total die andere investeringen mogelijk maakt. Private sponsoring is zowel voor het MAS, en zeker ook voor het Red Star Line Museum, heel cruciaal geweest en ik hoop dat we zo verder kunnen werken.

U hebt verwezen naar het advies van de Werkgroep Antwerpen Toegankelijk. We staan er nog altijd achter om het dakterras voor mensen die minder mobiel zijn toegankelijk te maken. Er waren andere verbeterpunten die ook aandacht vereisen. Dit jaar gaan we nog een aantal ingrepen doen. Helaas is het dakterras nu niet mogelijk. Nu wordt de kostprijs geraamd op 1 miljoen euro. Het was bij de bouw van het MAS nooit de bedoeling om er een dakterras te maken. Dat werd pas achteraf besloten. Nu het dakterras toegankelijk maken betekent dat we alle technische installaties moeten verplaatsen. De middelen zijn er nu niet, maar het is wel de ambitie om dat in de toekomst te doen.

Belabberd cijferwerk

Mie Branders: In 2014 zegt de studie van het architectenbureau dat het MAS door en door kent: 'Het kost 400.000 euro'. In 2015 is er een nieuwe studie: 'Het kost 600.000 euro'. Nu blijkt het 1 miljoen euro te gaan kosten. Het is toch niet meer dan normaal dat we bij zulk een belabberd cijferwerk vragen stellen. Het resultaat is dat na bijna zeven jaar het museum nog steeds niet voor alle bezoekers volledig toegankelijk is.

Stemresultaat

Tegen: PVDA
Voor: N-VA, CD&V, Open VLD, sp.a, Groen, Vlaams Belang

Zie bijlage voor meer info.