Voor de derde keer in 2 jaar stelden we op de gemeenteraad van Antwerpen voor om een straat of een plein te benoemen naar Patrice Emery Lumumba. De eerste keer zei Bart De Wever: goed idee. Er gebeurde niets. De tweede keer zei hij: je kent de wet niet, het mag niet, de kandidaat voor een straatnaam moet een band hebben met Antwerpen. Omdat we op 30 juni 60 jaar onafhankelijkheid van Congo vieren, vroegen we het een derde keer. En we lazen de wet. De kandidaat moet ‘bij voorkeur’ een band hebben met Antwerpen. ‘We doen het nu al meer dan 40 jaar zo’, zei de burgemeester, ‘onze straten zullen een politiek toneelstuk worden. Er is geen enkele link tussen Antwerpen en Lumumba’. Onze motie voor een Lumumbastraat of -plein kreeg alleen de steun van Groen. In 2018 diende sp.a dezelfde motie nog samen in met PVDA én Groen. In 2020 stemmen de socialisten tegen. De Grote Verbinding zegt dus neen tegen Lumumba als symbool van de dekolonisatie.
Lees hieronder onze motie:
Morgen, 30 juni, herdenken we de 60ste verjaardag van de onafhankelijkheid van Congo. We dienen daarom opnieuw een motie in om de naam van Patrice Emery Lumumba, de eerste premier van het onafhankelijke Congo, te schenken aan een nieuwe of bestaande Antwerpse straat of plein. De nieuwe straatnaam kan dingen in beweging zetten: een juist begrip van de geschiedenis, een correctie van het eenzijdige beeld van de weldaden van de kolonisatie, de erkenning van het leed van de Congolese bevolking, de erkenning van de verantwoordelijkheid van de Belgische regering en haar elites, de gevolgen van de kolonisatie op de huidige Noord-Zuidrelaties. De nieuwe naam is niet het enige en zaligmakende, maar kan wel deel uitmaken van een symbolisch begin om in onze stad actief inspanningen te doen rond de dekolonisatie.
Het koloniaal gedachtegoed lijkt iets van het verleden maar het racisme is van nu. Elke dag. Een Lumumbastraat of -plein is symbolisch belangrijk om de aandacht te trekken op de koloniale machtsverhoudingen en denkbeelden die nog steeds een belangrijke oorzaak zijn voor het huidige structureel racisme in onze samenleving. Ze creëren een onderklasse van mensen die ongelijk behandeld worden, omwille van hun huidskleur of afkomst, zowel in de dagelijkse omgang als op vlak van wonen, werken, onderwijs enzovoort.
In juni 2018 dienden we voor de eerste keer deze motie in, samen met Groen en sp.a. Toen ging u mee en zou u ons voorstel overbrengen aan de straatnamencommissie. Acht maanden later, in februari 2019 dienden we een tweede keer in. Toen was u van mening veranderd en verwees u naar de wet van 1977. U zei dat een kandidaat een link moest hebben met Antwerpen. We hebben de tijd gehad om die wet eens goed na te kijken. Er staat: “bij voorkeur een band met Antwerpen”. Bovendien zien we dat de naam van Lumumba ook nog niet voorkomt op de lijst van de kandidaten voor straatnamen. Maar de aanhouder wint, derde keer goede keer. Het momentum is perfect. Ten eerste omdat het morgen de 60ste verjaardag is van de onafhankelijkheid van Congo. Ten tweede omdat de discussie rond dekolonisatie momenteel volop woedt. Met de PVDA willen we dat de geschiedenis ook verteld wordt vanuit het standpunt van de bevolking. Ik zal het met een Afrikaans spreekwoord uitdrukken: “Zolang de leeuwen geen vertellers hebben, zullen de jachtverhalen over de roem van de jagers gaan”.
Motie:
De gemeenteraad vraagt het stadsbestuur om de 60Ste verjaardag van de onafhankelijkheid van Congo aan te grijpen om de naam van Patrice Emery Lumumba te schenken aan een nieuwe of bestaande Antwerpse straat of plein. Het Lumumbaplein of -straat kan een mooie plaats worden van dialoog en van ontdekking. De straatnaam zal symbool staan voor wederzijds begrip, voor de aanwezigheid en het aandeel van een groot deel van onze bevolking, voor de urgente erkenning van het verleden en voor een hoopvol perspectief op de toekomst.
