Veel solidariteit in de Antwerpse haven vanmorgen. Stellingbouwers, chemiearbeiders, schoonmakers, ze kregen een duim omhoog van passerende vrachtwagenchauffeurs en automobilisten. En ook de gele hesjes waren niet ver weg.
In de Antwerpse haven moeten ze niet zoeken naar redenen om actie te voeren op deze nationale actiedag. Handen af van de landingsbanen, meer koopkracht en respect voor de zware beroepen waren de strijdpunten van het gemeenschappelijk vakbondsfront. Hier komt het allemaal samen.
“Onlangs hebben we in het kader van de komende cao-onderhandelingen een rondvraag gedaan op de werkvloer. Daaruit kwamen duidelijk drie punten naar voren: het behoud van de koopkracht, de mogelijkheid om op het einde van de loopbaan minder te werken en een regeling voor de zware beroepen”, vertelt Herman Van Laer, woordvoerder van de ABVV-delegatie bij chemiebedrijf Evonik.
“En ja, vooral landingsbanen zijn belangrijk hier bij ons. Zeker voor de mensen in een volcontinusysteem. Zij moeten de kans krijgen om het rustiger aan te doen vanaf hun 50 à 55 jaar. En ook de zware beroepen moeten werkbaar zijn. In een volcontinusysteem werken, dat is een zwaar beroep, hè.”
“We hopen dat de vakbonden nu gaan toewerken naar een ruimere actie. Al is het vandaag ook al een succes. Veel mensen staken hier. Bij Evonik liggen een of twee installaties stil door onderbezetting”, weet Herman.
Aan de poort van Evonik lopen we ook Khalid, Tariq en Sa tegen het lijf. Zij werken op de terreinen van Evonik als stellingbouwers bij een onderaanneming. Ze staan volledig achter de staking.
Khalid: “Het is niet normaal dat mensen tot hun 67 jaar moeten werken. Voor de meeste jobs is zelfs 65 te veel. Wij werken in de bouw. Alle dagen in weer en wind, kou en regen. Wij zijn helemaal kapot gewerkt. We sukkelen allemaal met onze rug.”
Sa beeldt uit hoe hij met een pijnlijke rug stellingen op kruipt. “Het zou maar logisch zijn dat je ergens tussen je 55 en je 60 met pensioen kunt gaan.”
De drie vertellen dat zij goed voelen dat de koopkracht daalt. “Het leven wordt duurder. Zeker de prijs van voeding. Tegenwoordig kom je met 150 euro boodschappen geen week meer toe. En dan heb ik het nog niet over de prijs van elektriciteit en gas. Maar de lonen blijven gelijk.”
Ook aan de poort van het vroegere Monsanto, tegenwoordig Bayer, staat een piket. Rode hesjes, groene hesjes, en zowaar ook een geel hesje! “De laatste tijd zien we dat steeds meer mensen actief worden. Jongeren van rond de 25 jaar ook”, vertelt Jimmy Firlefyn, woordvoerder van de ACV-delegatie bij Bayer. “Ik denk dat de acties van de gele hesjes daar wel toe bijdragen. Dat heeft de mensen wakker gemaakt. Er begint iets te bewegen.”
Al mag het nog wat meer zijn. “Voor mij er gerust een grote nationale actie komen waarbij we een of twee dagen lang het hele land plat leggen.”
Jimmy volgt ook wat in het buitenland gebeurt. “Extreemrechts is niet de oplossing voor de werkende mensen, hè. Kijk maar eens naar Hongarije. Daar heeft de extreemrechtse regering een ‘slavenwet’ goedgekeurd. Bazen mogen hun werknemers verplichten om 400 overuren per jaar te presteren.”
Ook Philippe Smolders, woordvoerder van de ABVV-delegatie bij Bayer merkt dat veel mensen in bewegingen komen. “Kijk maar naar de betoging die we op 2 oktober in Antwerpen organiseerden. Toen kwamen 12.000 mensen op straat! En ook vandaag staakt heel wat volk. De directie hier heeft de actiebereidheid onderschat. Er ligt een hele afdeling volledig stil.”
“In de chemiesector liggen de mensen vooral wakker van het afbouwen van de landingsbanen, hè. En er is vooral bij de bedienden toch enige ongerustheid na de aankondiging dat bij Bayer wereldwijd 12.000 jobs verdwijnen. Hier in Antwerpen zal de productie wel blijven, maar de bedienden van bijvoorbeeld aankoop en verkoop zijn er niet helemaal gerust in.”
Tot slot gaan we nog even langs bij schoonmaakbedrijf ISS. Daar staat een groot piket.
“De werkdruk is enorm. En het werk is fysiek heel erg belastend”, zegt Mohamed Berada. Hij werkt als schoonmaker op de terreinen van BASF. “Mensen die hier beginnen te werken hebben na een paar maanden al een kapotte rug. Als we naar de bedrijfsarts trekken met ons probleem, krijgen we te horen dat dat heel normaal is.”
Het personeelsverloop is dan ook gigantisch. Het gebeurt nog zelden dat iemand langer dan een jaar blijft. Ongeveer iedereen kijkt er uit naar ander werk.
“Het voorbije jaar hebben vijf collega’s ontslag genomen”, vertelt Rkia Ait Lkadi. Zij werkt ook op BASF en is zelf vakbondsdelegee voor het ABVV. Zij werkt er al meer dan zeven jaar, maar heeft nu haar overplaatsing aangevraagd. “Ik krijg één dag tijd om vier gebouwen helemaal schoon te maken. We hebben elke dag stress. Ik ben al drie keer flauwgevallen van de stress. We moeten gewoon te snel werken. En keer op keer wordt beloofd dat er iets aan zal worden gedaan, maar dat gebeurt niet.”
“Wij werken trouwens op de terreinen van een chemisch bedrijf, maar we krijgen niet de bescherming of de opvolging die de werknemers van BASF zelf wél krijgen. Nochtans lopen wij daar ook rond in dezelfde omgeving.”
“We zijn hier precies slaven”, zegt Mohamed. “De directie profiteert van mensen die nauwelijks Nederlands praten en die door hun situatie wel verplicht zijn om dit soort werk te aanvaarden. En de mensen willen wel staken, maar velen zijn bang. Wie staakt, wordt daarvoor gestraft. Men krijgt meer werk, extra controle, extra druk, waardoor het hun te veel wordt tot ze toch ontslag nemen.”
Langs het piket passeren ondertussen voortdurend vrachtwagens en auto’s. Geregeld gaat het raampje open en komt er een omhooggestoken duim uit. De stakers zwaaien terug. Strijden voor je rechten, dat doe je nooit alleen.