Deze maand werden in Antwerpen opnieuw tien sociale zorgprojecten na een lange procedure vermarkt op initiatief van de schepen voor sociale zaken Duchateau (N-VA). Een maatregel die heel wat schade en chaos in de sector brengt.
Achter gesloten deuren gaat de vermarkting van zorg en sociaal werk gestaag verder. Het buurtwerk van Kiel en Deurne Noord, de woonbegeleiding, de vroeghulp voor druggebruikers, ...
Het zijn enkele van de tien projecten die deze maand op het schepencollege werden toegekend aan de beste uitbater. Wat opvallend is: zonder uitzondering mogen alle huidige uitvoerders opnieuw hun sociale projecten organiseren.
Dat zijn bijvoorbeeld het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW), Free Clinic en Samenlevingsopbouw. Stuk voor stuk blijken ze kwaliteitsvolle en innovatieve zorg te kunnen bieden. Dat moet nu ook de schepen toegeven.
Frontale aanval
Een jaar geleden viel de schepen deze organisaties echter frontaal aan. Hij plande een vermarkting omdat de sociale organisaties vastgeroest zouden zijn en hij hun monopoliepositie wilde doorbreken. Ze gingen vooral niet mee in het eigen-schuld-model over armoede dat de schepen predikt.
Hij probeerde daarbij externe private bedrijven aan te trekken, zoals de bewakingsmultinational G4S. Na veel protest en leugenachtige projectvoorstellen werd G4S de laan uitgestuurd. Vandaag blijkt dus dat de schepen opnieuw in het zand bijt. De sociale organisaties blijken allerminst vastgeroest of slecht in hun werk. Ze komen als beste uit de georganiseerde wedloop.
Slopende onzekerheid
Alles lijkt daarmee opgelost. Ware het niet dat de vermarkting zeer veel schade berokkende aan de doelgroepen, de personeelsleden en de organisaties zelf. Er was een slopende onzekerheid over de continuïteit van hulp, over het verliezen van een vertrouwde hulpverlener, maar ook veel werkonzekerheid bij de personeelsleden. Mensen werden in vooropzeg geplaatst, gingen vroeger dan gepland op pensioen, kregen een burn-out of zochten ander werk. De vermarkting heeft de organisaties veel tijd en geld gekost dat anders naar de sociale zorg zelf had kunnen gaan.
De sociale organisaties behouden nu hun sociale zorgprojecten. Al is dat voor een periode van 2,5 jaar en kan op dat moment beslist worden om alles weer op losse schroeven te zetten. Zo gaat dat bij vermarkting. Bovendien zijn er ook inhoudelijke wijzigingen aan de contracten die gemaakt zijn, dat is bijvoorbeeld het geval bij de woonbegeleiding. De stad vereist een hoge mate van informatie-uitwisseling, waardoor het beroepsgeheim van de sociaal werkers in het gedrang komt.
Neoliberale logica
Terwijl de schepen er in een eigen busfolder mee uitpakte dat hij daklozenzorg wilde toevertrouwen aan de multinational G4S, wordt er deze keer niet gecommuniceerd. Dat klinkt als een nederlaag. Een tweede op rij want de samenwerking met G4S werd eerder noodgedwongen stopgezet onder druk van het protest.
Er is een neoliberale logica die alles wil blootstellen aan concurrentie en winstbejag. Maar zorg en sociaal werk horen niet thuis op de markt. De hulpbehoevende moet hier centraal staan en die heeft continuïteit van zorg en een vertrouwde hulpverlener nodig. Het sociale middenveld mag gerust uitgedaagd worden tot innovatie en samenwerking, daar is niets mis mee. Maar doe dit met respect en in dialoog en zet de mensen centraal.
